มนุษย์จะไหวมั้ย เมื่อกระแสน้ําเย็นขั้วโลกใต้ ไหลช้าลง กระทบอะไรบ้าง

Leo Migdal

-Nov 20, 2025, 3:00 PM

มนุษย์จะไหวมั้ย เมื่อกระแสน้ําเย็นขั้วโลกใต้ ไหลช้าลง กระทบอะไรบ้าง

ในโลกปัจจุบันที่อะไรๆ ต่างเคลื่อนไหวไวขึ้น มีสิ่งหนึ่งที่ชะลอตัวช้าลง นั่นคือความเร็วของกระแสน้ำเย็นรอบขั้วโลกใต้ (Antarctic Circumpolar Current) และการชะลอตัวครั้งนี้อาจส่งผลกระทบร้ายแรงต่อสภาพภูมิอากาศ ระบบอาหาร และระบบนิเวศวิทยาของมหาสมุทรอาร์กติก กระแสน้ำที่แข็งแกร่งที่สุดในโลกเรา คือกระแสน้ำเย็นรอบขั้วโลกใต้ กระแสน้ำนี้ไหลวนตามเข็มนาฬิการอบทวีปแอนตาร์กติกาที่ใต้สุดของโลก พลังงานแรงกว่ากระแสน้ำกัลฟ์สตรีมในมหาสมุทรแอตแลนติกถึง 5 เท่า และมากกว่าแม่น้ำแอมะซอนกว่าร้อยเท่า ทั้งยังทำหน้าที่เป็นสายพานเชื่อมสามมหามุทรใหญ่ของโลก: แปซิฟิก, แอตแลนติก และอินเดียเอาไว้ด้วยกัน กระแสน้ำเย็นรอบขั้วโลกใต้เกิดจากกระทบกันของกระแสลมแรงตะวันตกบริเวณมหาสมุทรทางใต้ (Southern Westerly Winds) และการปรับเปลี่ยนอุณหภูมิระหว่างเส้นศูนย์สูตรและขั้วโลก ยิ่งใกล้ขั้วโลกเท่าไหร่ ความหนาแน่นของมหาสมุทรเพิ่มมากขึ้นตามความเย็นและความเค็มที่เพิ่มขึ้นด้วย กระแสน้ำเย็นรอบขั้วโลกใต้นี่เอง ที่ทำให้ขั้วโลกใต้ยังเย็นอยู่ ขณะที่รอบทวีปแอนตาร์กติกาห้อมล้อมไปด้วยน้ำเย็นจัด น้ำเย็นยะเยือกที่จะคอยเคลื่อนตัวไปทางเหนือห่างจากทวีปหนาวจัดนี้ กระแสน้ำเย็นรอบขั้วโลกใต้นี่เองที่คอยรักษาเส้นแบ่งเอาไว้ นอกจากทำหน้าที่เป็นเขตกั้นแผ่นน้ำแข็งอาร์กติกขนาดมหึมา กระแสน้ำกระแสนี้ยังป้องกันสิ่งมีชีวิตภายนอกพื้นที่อีกด้วย การเปลี่ยนแปลงทางสภาพภูมิอากาศ อุณหภูมิโลกที่เพิ่มสูงขึ้นทำให้น้ำแข็งบริเวณทวีปแอนอาร์ติกละลาย น้ำเค็มบริเวณขั้วโลกเจือจาง และอาจส่งผลต่อความเร็วของกระแสน้ำ กระแสน้ำในมหาสมุทร เกิดขึ้นจากการเคลื่อนตัวของมวลน้ำจากบริเวณที่มีความดันสูงไปหาบริเวณที่มีความดันต่ำ (อาจจะเกิดจากปริมาณมวลน้ำ อุณหภูมิ ความดัน และปัจจัยอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง) โดยการเคลื่อนตัวของกระแสน้ำเป็นตัวพาความร้อนไปยังเขตอากาศหนาว กระแสลมเหนือผิวมหาสมุทรจะเป็นตัวพาความร้อนประมาณ 2 ใน 3 ของความร้อนทั้งหมดไปยังขั้วโลก ส่วนที่เหลือจะเคลื่อนตัวโดยการพาโดยกระแสน้ำในมหาสมุทร

กระแสน้ำในมหาสมุทรมีลักษณะคล้ายการเคลื่อนตัวของมวลอากาศ โดยกระแสน้ำเย็น จะมีทิศไหลเข้าหาเส้นศูนย์สูตร ทางไหล่ทวีปด้านทิศตะวันตกทำให้เกิดสภาวะแห้งแล้งเกิดขึ้น ส่วนกระแสน้ำอุ่นจะเคลื่อนตัวเข้าหาขั้วโลก พัดพาเอาแร่ธาตุและความอุดมสมบูรณ์ไปที่บริเวณนั้นๆ และทำให้เกิดลักษณะอากาศอบอุ่นและชุ่มชื้น โดยกระแสน้ำในมหาสมุทรแบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม คือ 1. กระแสน้ำผิวน้ำ (Surface current) 2. กระแสน้ำลึก (Deep surface) กระแสน้ำผิวหน้า (Surface current) จะเคลื่อนตัวด้วยอิทธิพลของลม กระแสน้ำนี้จะเคลื่อนตัวอยู่ในระดับเหนือชั้น pycnocline (ชั้นที่เกิดการเปลี่ยนแปลงความหนาแน่น) ความลึกประมาณ 1 กิโลเมตร โดยความเร็วลมเหนือพื้นมหาสมุทร 50 นอต จะทำให้กระแสน้ำผิวน้ำเคลื่อนที่ด้วยความเร็ว 1 นอต กระแสน้ำลึก (Deep surface) เป็นกระแสน้ำที่เคลื่อนที่จากการเปลี่ยนแปลงความหนาแน่น การเคลื่อนที่ของน้ำเกิดขึ้นจากอุณหภูมิและความเค็ม น้ำที่มีอุณหภูมิลดลงจะจมตัวลงอยู่ใต้มหาสมุทรทำให้เกิดการเคลื่อนตัวของน้ำในแนวดิ่ง ลักษณะของการเคลื่อนตัวของน้ำที่เส้นศูนย์สูตรเคลื่อนตัวจากลมสินค้า (Trade wind) และเคลื่อนตัวเบนจากแนวลมจากแรงโคลิโอริส ทำให้กระแสน้ำฝ่ายเหนือและใต้ไม่สามารถข้ามฝั่งได้

อุตุนิยมวิทยาเครือข่าย » ปรากฏการณ์ทางอุตุนิยมวิทยา วันนี้เราจะมาพูดถึงปรากฏการณ์ทางอุตุนิยมวิทยาที่แปลกประหลาดมากที่เรียกว่า กระแสน้ำวนขั้วโลก หลายคนปฏิบัติกับมันราวกับว่ามันเป็นปรากฏการณ์ที่ทำให้ขั้วโลกเหนือลอยไปทางใต้มากขึ้น นั่นคือสิ่งที่ทำคืออุณหภูมิในพื้นที่ทั้งหมดของซีกโลกเหนือโดยไม่คำนึงถึงขั้ว ในบทความนี้เราจะอธิบายว่ากระแสน้ำวนขั้วโลกคืออะไรและมีผลกระทบอย่างไรต่อสภาพอากาศของซีกโลกเหนือ <img decoding="async" class="alignnone size-full wp-image-13332" src="https://www.meteorologiaenred.com/wp-content/uploads/2019/09/Temperatura-baja-por-v%C3%B3rtice-polar.jpg" alt="Temperatura baja por vórtice polar" width="830" height="466" srcset="https://www.meteorologiaenred.com/wp-content/uploads/2019/09/Temperatura-baja-por-vórtice-polar.jpg 830w, https://www.meteorologiaenred.com/wp-content/uploads/2019/09/Temperatura-baja-por-vórtice-polar-300x168.jpg 300w, https://www.meteorologiaenred.com/wp-content/uploads/2019/09/Temperatura-baja-por-vórtice-polar-400x225.jpg 400w, https://www.meteorologiaenred.com/wp-content/uploads/2019/09/Temperatura-baja-por-vórtice-polar-500x281.jpg 500w, https://www.meteorologiaenred.com/wp-content/uploads/2019/09/Temperatura-baja-por-vórtice-polar-170x96.jpg 170w" sizes="(max-width: 830px) 100vw, 830px"> เมื่อเราพูดถึงกระแสน้ำวนขั้วโลกเราหมายถึงบริเวณความกดอากาศต่ำขนาดใหญ่ที่ก่อตัวใกล้กับขั้วของโลก โดยปกติกระแสน้ำวนขั้วโลกนี้จะแพร่หลายมากขึ้นที่ขั้วโลกเหนือ เขตความกดอากาศต่ำนี้มีอากาศเย็นจัดทำให้อุณหภูมิลดลงอย่างมาก เรียกว่ากระแสน้ำวนเพราะมันหมายถึงการหมุนของลมที่ปะทะกับเข็มของนาฬิกาและช่วยให้อากาศเย็นอยู่ใกล้เสาได้นานขึ้น กระแสน้ำวนขั้วโลกอ่อนตัวในฤดูร้อนและทวีความรุนแรงขึ้นในฤดูหนาว “กระแสน้ำเย็นรอบขั้วโลกใต้” (Antarctic Circumpolar Current) เป็นกระแสน้ำตามเข็มนาฬิกาที่แรงกว่ากระแสน้ำกัลฟ์สตรีมที่เชื่อมมหาสมุทรแอตแลนติก แปซิฟิก และอินเดียถึง 5 เท่า อีกทั้งแรงกว่าแม่น้ำแอมะซอน 100 เท่า นับเป็นกระแสน้ำที่มีบทบาทสำคัญในระบบสภาพอากาศ โดยมีอิทธิพลต่อการดูดซับความร้อนและคาร์บอนไดออกไซด์ในมหาสมุทร และป้องกันไม่ให้น้ำอุ่นไหลไปถึงแอนตาร์กติกา

กระแสน้ำรอบแอนตาร์กติกาเปรียบเสมือนคูน้ำรอบทวีปน้ำแข็ง กระแสน้ำช่วยป้องกันไม่ให้มีน้ำอุ่น ช่วยปกป้องแผ่นน้ำแข็งที่เปราะบาง และมีกระแสน้ำยังมีบทบาทสำคัญในการควบคุมสภาพอากาศของโลกอีกด้วย แต่กระแสน้ำอาจจะได้รับไหลช้าลง ส่งผลกระทบไปทั่วทั้งโลก ผลการวิจัยที่ตีพิมพ์ใน Environmental Research Letters เผยให้เห็นความเชื่อมโยงที่ชัดเจนระหว่างน้ำแข็งละลายจากชั้นน้ำแข็งแอนตาร์กติกา และกระแสน้ำรอบขั้วโลกที่ไหลช้าลง ซึ่งเกิดขึ้นไม่ถึงหนึ่งสัปดาห์หลังจากมีรายงานอีกฉบับที่พบว่า กระแสน้ำที่สำคัญในมหาสมุทรแอตแลนติกจะอ่อนกำลังลง นักวิจัยใช้ซูเปอร์คอมพิวเตอร์และ Gadi เครื่องจำลองสภาพอากาศที่เร็วที่สุดของออสเตรเลีย เพื่อวิเคราะห์ผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิ การละลายของน้ำแข็ง และสภาพลมที่มีต่อกระแสน้ำรอบขั้วโลกแอนตาร์กติกา โดยแบบจำลองนี้จับภาพคุณลักษณะที่คนอื่นมักมองข้าม เช่น กระแสน้ำวน ดังนั้นจึงเป็นวิธีที่แม่นยำกว่ามาก ในการคาดการณ์อนาคตนี้ พบว่า น้ำแข็งที่ละลายจากทวีปแอนตาร์กติกาจะอพยพไปทางเหนือและเติมเต็มมหาสมุทรที่ลึกลงไป ส่งผลให้โครงสร้างความหนาแน่นของมหาสมุทรเปลี่ยนแปลงไปอย่างมาก ถือเป็น “การปรับโครงสร้างใหม่ของพลวัตของมหาสมุทรใต้”

People Also Search

ในโลกปัจจุบันที่อะไรๆ ต่างเคลื่อนไหวไวขึ้น มีสิ่งหนึ่งที่ชะลอตัวช้าลง นั่นคือความเร็วของกระแสน้ำเย็นรอบขั้วโลกใต้ (Antarctic Circumpolar Current) และการชะลอตัวครั้งนี้อาจส่งผลกระทบร้ายแรงต่อสภาพภูมิอากาศ ระบบอาหาร และระบบนิเวศวิทยาของมหาสมุทรอาร์กติก

กระแสน้ำในมหาสมุทรมีลักษณะคล้ายการเคลื่อนตัวของมวลอากาศ โดยกระแสน้ำเย็น จะมีทิศไหลเข้าหาเส้นศูนย์สูตร ทางไหล่ทวีปด้านทิศตะวันตกทำให้เกิดสภาวะแห้งแล้งเกิดขึ้น ส่วนกระแสน้ำอุ่นจะเคลื่อนตัวเข้าหาขั้วโลก พัดพาเอาแร่ธาตุและความอุดมสมบูรณ์ไปที่บริเวณนั้นๆ และทำให้เกิดลักษณะอากาศอบอุ่นและชุ่มชื้น โดยกระแสน้ำในมหาสมุทรแบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม

อุตุนิยมวิทยาเครือข่าย » ปรากฏการณ์ทางอุตุนิยมวิทยา วันนี้เราจะมาพูดถึงปรากฏการณ์ทางอุตุนิยมวิทยาที่แปลกประหลาดมากที่เรียกว่า กระแสน้ำวนขั้วโลก หลายคนปฏิบัติกับมันราวกับว่ามันเป็นปรากฏการณ์ที่ทำให้ขั้วโลกเหนือลอยไปทางใต้มากขึ้น นั่นคือสิ่งที่ทำคืออุณหภูมิในพื้นที่ทั้งหมดของซีกโลกเหนือโดยไม่คำนึงถึงขั้ว ในบทความนี้เราจะอธิบายว่ากระแสน้ำวนขั้วโลกคืออะไรและมีผลกระทบอย่างไรต่อสภาพอากาศของซีกโลกเหนือ <img Decoding="async"

กระแสน้ำรอบแอนตาร์กติกาเปรียบเสมือนคูน้ำรอบทวีปน้ำแข็ง กระแสน้ำช่วยป้องกันไม่ให้มีน้ำอุ่น ช่วยปกป้องแผ่นน้ำแข็งที่เปราะบาง และมีกระแสน้ำยังมีบทบาทสำคัญในการควบคุมสภาพอากาศของโลกอีกด้วย แต่กระแสน้ำอาจจะได้รับไหลช้าลง ส่งผลกระทบไปทั่วทั้งโลก ผลการวิจัยที่ตีพิมพ์ใน Environmental Research Letters