Upcycling สร้างสรรค์คุณค่า เพิ่มมูลค่าให้พลาสติก ขยะยังคงเป็นปัญหา

Leo Migdal

-Nov 19, 2025, 11:28 PM

upcycling สร้างสรรค์คุณค่า เพิ่มมูลค่าให้พลาสติก ขยะยังคงเป็นปัญหา

ขยะยังคงเป็นปัญหาใหญ่ระดับโลกอยู่เรื่อยมา ในช่วงสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 ยิ่งก่อให้เกิดขยะจากบรรจุภัณฑ์ใช้แล้วทิ้งในปริมาณที่สูงขึ้นหลายเท่าตัว โดยเฉพาะขยะประเภท “พลาสติก” ซึ่งปัญหานี้ไม่ได้เกิดแค่ในอุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่มเท่านั้น ด้านอุตสาหกรรมแฟชั่นหรืออุตสาหกรรมสิ่งทอก็พึ่งพานวัตกรรมพลาสติกใช้แล้วทิ้งมากที่สุดเช่นกัน ด้วยคุณสมบัติเด่นหลายประการของพลาสติกไม่ว่าจะเป็นความแข็งแรงทนทาน กันน้ำ ทำความสะอาดง่าย ทำให้ปริมาณความต้องการของผู้บริโภคสูงขึ้นจนต้องยอมรับว่ามนุษย์ไม่อาจปฏิเสธการผลิตหรือการใช้พลาสติกได้ 100% แต่ในเวลานี้คงไม่มีใครกำจัดหรือเสกขยะกองโตให้หายไปได้ในพริบตาเดียว การนำความคิดสร้างสรรค์ เทคโนโลยี และภูมิปัญญาของมนุษย์มาใช้ในกระบวนการอัพไซคลิง (Upcycling) เพื่อเพิ่มมูลค่าให้พลาสติก จึงเป็นตัวเลือกที่ได้รับความสนใจและเป็นกระแสอยู่ในขณะนี้ การจัดแสดงผลงานนวัตกรรม “Upcycling: The Rise of Sustainable Fashion” วันที่ 10 พ.ย. 2563 - 28 ก.พ. 2564 บริเวณ ศูนย์นวัตกรรมด้านวัสดุและการออกแบบ อาคาร TCDC กรุงเทพฯ ส่วนหลัง ชั้น 2 สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (องค์การมหาชน) หรือ CEA ร่วมกับบริษัท อาร์ทีดี อุตสาหกรรมสิ่งทอ จำกัด จัดแสดงผลงานนวัตกรรม “Upcycling: The Rise of Sustainable Fashion” เพื่อเผยแพร่องค์ความรู้การสร้างมูลค่าเพิ่มด้วยนวัตกรรมการอัพไซคลิง ตั้งแต่การคัดแยกขวดพลาสติก PET ไปจนถึงกระบวนการทอให้เป็นผลิตภัณฑ์ Upcycling ตลอดจนผลิตภัณฑ์นวัตกรรมอื่น ๆ เช่น เสื้อเชิ้ตป้องกัน UV ผ้ากันยุง ผ้าม่านประหยัดพลังงาน และผ้าคอลลาเจน Recycle คือกระบวนการแปลงวัสดุที่ใช้แล้วให้กลายเป็นวัสดุใหม่ มักใช้เพื่อวัตถุประสงค์ที่แตกต่างกัน ซึ่งสามารถนำกลับมาใช้งานได้อีกประมาณ 1 - 2 ครั้งแต่อาจทำให้คุณสมบัติลดทอนจากเดิม ส่วน Upcycle เป็นการเพิ่มมูลค่าให้วัสดุเหลือใช้กลายเป็นผลิตภัณฑ์ใหม่ โดยเปลี่ยนรูปลักษณ์ไปจากเดิมและพัฒนาคุณสมบัติบางประการให้ดีขึ้น ที่สำคัญคือการนำนวัตกรรมการออกแบบหรือใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่เข้ามามีบทบาทในการผลิตสินค้าให้ตอบโจทย์และใช้งานได้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น

จากข้อมูลสถิติตั้งแต่ปี พ.ศ. 2554 - 2563 ของบริษัท อินโดรามา เวนเจอร์ส จำกัด (มหาชน) หรือ ไอวีแอล บริษัทเคมีภัณฑ์ชั้นนำระดับโลก ได้รีไซเคิลขวด PET ประมาณ 58,000 ล้านขวด ซึ่งเท่ากับมวลของน้ำหนักช้าง 203,700 ตัน หรือช้างราว ๆ 10,000 ตัว โดยสามารถลดคาร์บอนฟุตปรินต์ในการปล่อยก๊าซเรือนกระจก สาเหตุของภาวะโลกร้อน และลดการฝังกลบพลาสติกได้อย่างมหาศาล นับเป็นการสร้างผลกระทบเชิงบวกและสร้างความพอใจให้กลุ่มกระแสรักษ์โลกที่มาแรงอย่างต่อเนื่องในปัจจุบัน เนื่องจากปัจจัยที่ผู้ผลิตสินค้าควรคำนึงถึงเป็นอันดับแรกคือผลกระทบจากปัญหาสิ่งแวดล้อม ซึ่งจากการวิเคราะห์ข้อมูลใน “เจาะเทรนด์โลก 2021: Reform this Moment”... พลาสติกสร้างประโยชน์ให้กับมนุษย์ในขณะเดียวกันก็สร้างมลภาวะกับโลกด้วยเช่นกัน เนื่องจากการใช้พลาสติกและขวดพลาสติกจำนวนมาก ทำให้สิ่งเหล่านี้กลายเป็นขยะพลาสติกซึ่งเป็นปัญหาสิ่งแวดล้อมที่ต้องการการแก้ไข และ Recycle หรือการ Upcycle เป็นอีกวิธีในการช่วยลดปริมาณขยะ ปัจจุบันมีการขับเคลื่อนการแก้ไขปัญหาขยะพลาสติกล้นเมืองกันมากขึ้น หลายองค์กรหันมาจริงจังกับการเปลี่ยนขยะขวดพลาสติก เพิ่มมูลค่าให้พลาสติกใช้แล้วด้วยการอัพไซเคิลเป็นผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ รวมถึงเสื้อผ้าสินค้าแฟชั่นให้เป็นแฟชั่น Eco หรือแฟชั่นที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมมากขึ้น การ Upcycling ขยะพลาสติกจะช่วยขับเคลื่อนวงการแฟชั่นให้เป็นแฟชั่น Eco หรือแฟชั่นที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมได้อย่างไร?มาชมตัวอย่างกันในงาน งาน GC Sustainable Living Symposium 2023: WE are Gen S ของโครงการ GC Upcycling Upstyling ปีที่ 4 โดยบริษัท พีทีที โกลบอล เคมิคอล จำกัด (มหาชน) หรือ GC 8 พาร์ตเนอร์ธุรกิจชั้นนำ ที่มุ่งมั่นจัดการพลาสติกใช้แล้วอย่างเป็นระบบร่วมกับ GC YOUเทิร์น... ปัญหาสิ่งแวดล้อมเป็นเรื่องของเราทุกคน การลดการใช้ทรัพยากรใหม่และการหมุนเวียนใช้ซ้ำ เป็นหนึ่งในหัวใจสำคัญของ Sustainable Living ซึ่งทาง GC ใช้หลักเศรษฐกิจหมุนเวียน หรือ Circular Economy มาบริหารพลาสติกใช้แล้วแบบครบวงจรผ่าน GC YOUเทิร์น แพลตฟอร์ม ตั้งแต่จุดรับ จนถึงปลายทาง และกลายเป็นผลิตภัณฑ์ที่ผ่านการออกแบบในดีไซน์ต่างๆ โดยโครงการ GC Upcycling Upstyling จึงได้ถือกำเนิดขึ้น เพื่อนำแนวคิดด้านการออกแบบมาผสานกับนวัตกรรม สู่การสร้างสรรค์สินค้า Upcycling ชุบชีวิตขยะพลาสติก ให้กลายเป็นผลิตภัณฑ์ใหม่ที่เพิ่มมูลค่า สามารถใช้งานได้จริงพร้อมทั้งตอบโจทย์ไลฟ์สไตล์ของชีวิตในปัจจุบัน

โครงการ GC Upcycling Upstyling จัดขึ้นต่อเนื่องเป็นปีที่ 4 ซึ่งได้ร่วมมือกับแฟชั่นแบรนด์และดีไซเนอร์ไทยชั้นนำ มาออกแบบและความคิดสร้างสรรค์เสื้อผ้าและสินค้าแฟชั่น ด้วยการนำพลาสติกใช้แล้วมาเพิ่มมูลค่าผ่านการออกแบบรักษ์โลกอย่างยั่งยืน Eco-Design ได้ผลงานต้นแบบรวม 15 คอลเลกชัน จากพลาสติกใช้แล้วและขวดน้ำดื่ม (PET Bottle) จำนวน 992 ขวด สามารถลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกได้กว่า 17.4 กิโลกรัมคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า โดยจะนำไปพัฒนาเป็นสินค้าแฟชั่นและไลฟ์สไตล์เพื่อต่อยอดธุรกิจ เพิ่มช่องทางการตลาดและการจำหน่ายให้กับธุรกิจ Upcycling โครงการ Upcycling Upstyling จัดโดยบริษัท พีทีที โกลบอล เคมิคอล จำกัด (มหาชน) หรือ GC ด้วยแนวคิดที่จะเดินหน้าสู่ Net Zero ในปี 2050 ประยุกต์ใช้หลักเศรษฐกิจหมุนเวียน ผสานเข้ากับแนวทางการชดเชยคาร์บอนด้วยวิธีต่างๆ เพื่อลดการปล่อยคาร์บอน (Decarbonization) สำหรับในปี 2565 นี้ โครงการ Upcycling Upstyling ก็ยังคงเดินหน้าต่อเนื่องมาถึงครั้งที่ 3 แล้ว ภายใต้ Theme “ Together to... ภาพจากงาน Upcycling Upstyling ปีที่ 3 วันที่ 6 ธันวาคม 2565 โครงการ Upcycling Upstyling มุ่งมั่นเพิ่มมูลค่าให้กับพลาสติกใช้แล้ว 4 ประเภท ได้แก่ ขวดน้ำดื่ม (PET Bottle) , ฝาขวด (PE Cap) , ถุงพลาสติก (PE Plastic Bag) และฟิล์มพลาสติก (PE Film) ซึ่งได้ร่วม 8 แบรนด์คู่ค้ารักษ์โลก 8 ดีไซเนอร์ชั้นนำของไทย และ 8 ผู้ประกอบการขึ้นรูปผลิตภัณฑ์ในเครือข่ายของ GC ที่มีความสนใจในการจัดการขยะพลาสติกอย่างเป็นระบบ โดยการ Upcycling... ผลงานที่ออกแบบมาอย่างสร้างสรรค์ทั้ง 15 คอลเล็กชันนี้ ครอบคลุมการใช้งานในชีวิตวิตประจำวันหลายด้าน ตั้งแต่เครื่องนุ่มห่ม การใช้งานภายในบ้าน การเดินทาง รวมไปถึงของตกแต่งอีกด้วย โดยจะแบ่งออกเป็น 3 กลุ่มผลิตภัณฑ์ย่อยได้แก่ Fashion & Lifestyle, Adventure & Traveling และ Home & Decoration ผลิตจากผ้า Upcycling จากขวดพลาสติกใช้แล้ว (100% รีไซเคิลโพลีเอสเตอร์) โดยได้แรงบันดาลใจจากสีแดงของสภากาชาดไทย เพิ่มความทันสมัยด้วยทรง Oversize แถมแต่งลูกเล่นสุดเก๋ด้วยตัวหนังสือกราฟฟิก ทั้งจุของได้เยอะแถมยังใช้งานได้ทุกเพศทุกวัย รายได้หลังหักค่าใช้จ่ายมอบให้สภากาชาดไทย และที่สำคัญลด Carbon Footprint Reduction 2.83 KgCO2e

ในยุคที่โลกกำลังเผชิญกับปัญหาสิ่งแวดล้อมอย่างหนักหน่วง หนึ่งในทางออกที่สำคัญและจับต้องได้คือ การรีไซเคิลขยะ ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของเศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy) ที่มุ่งลดปริมาณขยะ นำทรัพยากรกลับมาใช้ใหม่ และสร้างสรรค์คุณค่าให้กับสิ่งของที่เคยถูกทิ้ง การเข้าใจกระบวนการรีไซเคิลและแนวคิดของการนำไปใช้ใหม่อย่างสร้างสรรค์ จะช่วยให้เราทุกคนมีส่วนร่วมในการปกป้องโลกใบนี้ได้อย่างยั่งยืน ทุกวันนี้ ปริมาณขยะที่ถูกกำจัดโดยการฝังกลบหรือเผายังคงมีจำนวนมหาศาล ซึ่งส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมหลายด้าน: การรีไซเคิลไม่ได้หมายถึงแค่การทิ้งขยะลงถังสีแยก แต่เป็นกระบวนการที่มีหลายขั้นตอน เริ่มต้นจากความร่วมมือของทุกคน: นอกจากการรีไซเคิลแบบดั้งเดิมแล้ว ยังมีแนวคิดของการ Upcycling หรือการนำไปใช้ใหม่อย่างสร้างสรรค์ ซึ่งเป็นการเปลี่ยน “ขยะ” หรือสิ่งของเหลือใช้ ให้กลายเป็นผลิตภัณฑ์ใหม่ที่มีมูลค่าสูงขึ้น มีประโยชน์มากขึ้น หรือมีสุนทรียภาพที่โดดเด่นกว่าเดิม โดยไม่ผ่านกระบวนการแปรรูปที่ซับซ้อนมากนัก ตัวอย่างของการ Upcycling ที่เราเห็นได้บ่อย: เมื่อพูดถึงวิธีรับมือกับปัญหาขยะล้นโลก แน่นอนว่าเราต้องนึกถึง หลัก 3Rs – Reduce (ลดขยะ) Reuse (นำกลับมาใช้ซ้ำ) และ Recycle (แปรสภาพเพื่อนำกลับมาใช้ใหม่) รวมถึง หลักการแยกขยะก่อนทิ้ง เป็นอย่างแรกๆ แต่ยังมีอีกหนึ่งแนวคิดที่กำลังมาแรงแซงทางโค้ง นั่นก็คือการ ‘Upcycle’ หรือ ‘Upcycling’ ซึ่งหลายคนอาจจะเคยผ่านหูผ่านตา แต่ยังไม่ค่อยแน่ใจว่ามันคืออะไร?

และมันต่างจากคำว่า Recycle ที่เราคุ้นเคยอย่างไร? ชีวิตดี by hhc Thailand อยากชวนมาทำความเข้าใจไปพร้อมกัน จะได้ไม่ตกเทรนด์ Upcycle ที่กำลังเป็นที่จับตามองของทั่วโลก เพราะนอกจากจะช่วยรักษ์โลกแล้วยังช่วยกระตุ้นเศรษฐกิจได้ดีอีกด้วยค่ะ ก่อนอื่นเรามาทบทวนความเข้าใจว่า Reuse คือการนำสิ่งของที่ใช้แล้วกลับมาใช้ซ้ำ แทนที่จะใช้แล้วทิ้งไป เช่น การที่เรานำขวดแยมเก่ามาล้างแล้วใช้บรรจุอาหารอย่างอื่นต่อไป หรือนำเสื้อยืดที่ขาดแล้วมาทำเป็นผ้าขี้ริ้ว กระบวนการใช้ซ้ำนี้ไม่ต้องนำไปแปรรูปก่อนแต่อย่างใด ส่วน Recycle นั้นคือกระบวนการแปรรูปขยะ โดยเริ่มจากการคัดแยกขยะที่สามารถรีไซเคิลได้ เช่น พลาสติก แก้ว หรือกระดาษ แล้วนำไปผ่านกระบวนการแปรรูป ให้ออกมาเป็นวัตถุดิบชนิดเดิม เพื่อนำไปผลิตเป็นของชิ้นใหม่ที่อาจจะอยู่ในรูปแบบเดิมหรือไม่ก็ได้ เช่น การรีไซเคิลขวดพลาสติกให้เป็นโพลีเมอร์พลาสติก จากนั้นจึงนำพลาสติกรีไซเคิลที่ได้นั้นมาผลิตเป็นขวดพลาสติกอีกครั้ง หรือการนำขวดแก้วไปหลอมและผลิตขึ้นมาใหม่ และนำไปทำเป็นผลิตภัณฑ์ที่ทำจากแก้ว ซึ่งอาจจะไม่ได้อยู่ในรูปแบบขวดเหมือนเดิม ในขณะที่ Upcycle นั้นหมายถึงการนำขยะหรือสิ่งของเหลือใช้ กลับมาใช้งานใหม่ โดยอาจจะผ่านกระบวนการรีไซเคิล หรือไม่ผ่านเลยก็ได้ จุดเด่นอยู่ที่การใช้งานดีไซน์และความคิดสร้างสรรค์เข้ามาช่วยทำให้ผลิตภัณฑ์ชิ้นใหม่นั้นโดดเด่นแตกต่างและมีมูลค่าเพิ่มมากขึ้น

People Also Search

ขยะยังคงเป็นปัญหาใหญ่ระดับโลกอยู่เรื่อยมา ในช่วงสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 ยิ่งก่อให้เกิดขยะจากบรรจุภัณฑ์ใช้แล้วทิ้งในปริมาณที่สูงขึ้นหลายเท่าตัว โดยเฉพาะขยะประเภท “พลาสติก” ซึ่งปัญหานี้ไม่ได้เกิดแค่ในอุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่มเท่านั้น ด้านอุตสาหกรรมแฟชั่นหรืออุตสาหกรรมสิ่งทอก็พึ่งพานวัตกรรมพลาสติกใช้แล้วทิ้งมากที่สุดเช่นกัน ด้วยคุณสมบัติเด่นหลายประการของพลาสติกไม่ว่าจะเป็นความแข็งแรงทนทาน กันน้ำ ทำความสะอาดง่าย

จากข้อมูลสถิติตั้งแต่ปี พ.ศ. 2554 - 2563 ของบริษัท อินโดรามา เวนเจอร์ส จำกัด (มหาชน)

โครงการ GC Upcycling Upstyling จัดขึ้นต่อเนื่องเป็นปีที่ 4 ซึ่งได้ร่วมมือกับแฟชั่นแบรนด์และดีไซเนอร์ไทยชั้นนำ มาออกแบบและความคิดสร้างสรรค์เสื้อผ้าและสินค้าแฟชั่น ด้วยการนำพลาสติกใช้แล้วมาเพิ่มมูลค่าผ่านการออกแบบรักษ์โลกอย่างยั่งยืน Eco-Design

ในยุคที่โลกกำลังเผชิญกับปัญหาสิ่งแวดล้อมอย่างหนักหน่วง หนึ่งในทางออกที่สำคัญและจับต้องได้คือ การรีไซเคิลขยะ ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของเศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy) ที่มุ่งลดปริมาณขยะ นำทรัพยากรกลับมาใช้ใหม่ และสร้างสรรค์คุณค่าให้กับสิ่งของที่เคยถูกทิ้ง การเข้าใจกระบวนการรีไซเคิลและแนวคิดของการนำไปใช้ใหม่อย่างสร้างสรรค์