Greenwashing ความท้าทายบนการลงทุน Esg

ซึ่งมากถึง 46% ใช้มาแล้ว 3-5 ปี และ 9% ใช้เกิน 5 ปีแล้ว ทั้งนี้ 34% ระบุว่า ธุรกิจกำลังเผชิญความท้าทายในการจัดทำรายงาน ESG เปิดเผยต่อสาธารณชน ปัญหาหลัก คือ การจัดเก็บและเรียบเรียงข้อมูล รวมทั้งการปฏิบัติตามมาตรฐาน ข้อกำหนดของหน่วยงานกำกับและภาคอุตสาหกรรมที่แตกต่างกัน การเติบโตที่รวดเร็วของกระแสความยั่งยืน และการลงทุนที่ให้ความสำคัญกับ ESG รวมถึงมาตรฐานการประเมินและจัดอันดับ ESG ที่หลากหลาย นำไปสู่ปัญหา Green washing หรือ การฟอกเขียว ซึ่งหมายถึง การสื่อสารที่ทำให้เข้าใจผิดด้านการปฏิบัติตามประเด็น ESG เนื่องจากการให้ข้อมูลเท็จ บิดเบือน การปฏิบัติไม่ถูกต้อง ไม่สอดคล้อง หรือไม่ได้ปฏิบัติตามกฎเกณฑ์ แนวปฏิบัติที่ดี หรือมาตรฐานที่ยอมรับ ประเด็นนี้ท้าทายการลงทุนมาก บริษัทใดถูกกล่าวหาว่าเข้าข่าย Greenwashing อาจส่งผลต่อความน่าสนใจลงทุน รวมถึงความยั่งยืนของการดำเนินงานในอนาคตได้ อย่างไรก็ตาม เราเห็นพัฒนาการของหน่วยงานกำกับที่เข้ามาจัดการ Greenwashing เช่น การสร้าง Taxonomy มาตรฐานกลางที่มีเงื่อนไขชัดเจนและโปร่งใส โดยเฉพาะด้านสิ่งแวดล้อมที่มีมาตรฐานชัดเจนที่สุด เช่น สหภาพยุโรป (EU) ที่สร้าง EU Taxonomy ระดับกฎหมาย ระบุชัดเจนว่า กิจกรรมเศรษฐกิจแบบไหน สอดคล้องกับวัตถุประสงค์สิ่งแวดล้อม ทั้งยังทยอยออกกฎหมายลูกและข้อบังคับการเปิดเผยข้อมูลที่เกี่ยวข้อง ล่าสุด ยุโรป อยู่ระหว่างออกกฎหมายคุ้มครองผู้บริโภค กำหนดให้บริษัทที่ต้องการยืนยันว่าใส่ใจสิ่งแวดล้อม (Green claim) ต้องปฏิบัติตามข้อกำหนดที่ระบุในการสื่อสารเพื่อกล่าวอ้างสิทธิติดฉลากสีเขียว ที่สำคัญ การปฏิบัติตามแนวทางนี้ต้องได้รับการตรวจสอบและรับรองโดยหน่วยงานภายนอก คาดว่า กฎหมายนี้จะนำมาใช้เดือน มี.ค. 2567 ส่วน ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (ASEAN) ก็ออก Taxonomy เป็นมาตรฐานกลางให้ประเทศในภูมิภาคปรับใช้ โดยจำแนกกิจกรรมทางเศรษฐกิจเป็น 3 สี คือ สีเขียว ตรงวัตถุประสงค์สิ่งแวดล้อม สีเหลือง ตรงวัตถุประสงค์สิ่งแวดล้อมหนึ่ง แต่อาจยังก่อให้เกิดอันตรายต่อวัตถุประสงค์สิ่งแวดล้อมอื่น โดยมีความพยายามแก้ไขอยู่ และสีแดง ก่อให้เกิดอันตรายต่อสิ่งแวดล้อม และไม่มีความพยายามแก้ไข กลับมาที่ประเทศไทย ผลสำรวจ Google Cloud Sustainability Survey ปี 2566 ระบุว่า ไทยติด 1 ใน 3 ของประเทศที่ผู้บริหารให้ความสำคัญกับความพยายามบนประเด็น ESG เป็นอันดับ 1 (อีก 2 ประเทศ ได้แก่ สิงคโปร์ และเยอรมนี) แม้มีปัจจัยทางเศรษฐกิจเป็นอุปสรรค ขณะที่ ประเทศต่างๆ ลดความสำคัญของความพยายามด้าน ESG มาอยู่อันดับ 3 ส่วนการป้องกัน Greenwashing ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.)...

2566 โดยนำแนวทาง EU Taxonomy, ASEAN Taxonomy รวมถึง Taxonomy ของ Climate Bond Initiative (CBI) มาประยุกต์ให้เข้ากับยุทธศาสตร์ประเทศในการลดปล่อยก๊าซคาร์บอนสุทธิเป็นศูนย์ และตั้งเป้าหมายเริ่มต้นกับภาคพลังงานและขนส่งก่อน เวลานี้ภาคธุรกิจทั่วโลกต่างให้ความสำคัญกับการปรับใช้ประเด็นสิ่งแวดล้อม สังคม และธรรมาภิบาล (ESG) ในกลยุทธ์การดำเนินธุรกิจ โดยแต่ละบริษัทมีพัฒนาการปรับใช้แตกต่างกัน จากข้อมูลผลสำรวจของ Nasdaq ที่สำรวจผู้บริหารบริษัทในอเมริกาเหนือและยุโรป พบว่า 15% ระบุว่าบริษัทเพิ่งปรับใช้ประเด็น ESG ในปี 2023 เป็นปีแรก อีก 30% ปรับใช้มาแล้ว 1-2 ปี ขณะที่มีมากถึง 46% ที่ปรับใช้มาแล้ว 3-5 ปี และอีก 9% ที่ใช้มาเกินกว่า 5 ปีแล้ว อย่างไรก็ตาม 34% ของผู้ตอบแบบสำรวจ ระบุว่าธุรกิจกำลังเผชิญความท้าทายบนประเด็นการจัดทำรายงานด้าน ESG เปิดเผยต่อสาธารณชน ปัญหาหลักคือการจัดเก็บและเรียบเรียงข้อมูล รวมทั้งการปฏิบัติตามมาตรฐานและข้อกำหนดของหน่วยงานกำกับและภาคอุตสาหกรรมที่มีความแตกต่างกัน และสิ่งที่น่าสนใจคือมีถึง 39% ระบุว่าบริษัทไม่ได้ให้ความสำคัญกับการจัดอันดับหรือการให้คะแนน ESG (ESG Rating) ของหน่วยงานภายนอก การเติบโตที่รวดเร็วของกระแสความยั่งยืนในการดำเนินธุรกิจและการลงทุนที่ให้ความสำคัญกับ ESG อย่างกว้างขวาง รวมไปถึงมาตรฐานการประเมินและจัดอันดับ ESG ที่หลากหลาย นำไปสู่ปัญหา Greenwashing หรือการฟอกเขียว ซึ่งหมายถึงการสื่อสารที่ทำให้เกิดความเข้าใจผิดด้านการปฏิบัติตามประเด็น ESG อันเนื่องมาจากการให้ข้อมูลเท็จหรือบิดเบือน การปฏิบัติไม่ถูกต้อง ไม่สอดคล้อง หรือไม่ได้ปฏิบัติตามกฎเกณฑ์ แนวปฏิบัติที่ดี หรือมาตรฐานที่เป็นที่ยอมรับ โดยประเด็นนี้มีความท้าทายต่อการลงทุนมาก หากบริษัทใดถูกกล่าวหาว่าเข้าข่าย Greenwashing แล้วก็อาจส่งผลกระทบต่อความน่าสนใจลงทุน รวมถึงความยั่งยืนของการดำเนินงานในอนาคตได้ อย่างไรก็ตาม เราได้เห็นพัฒนาการของหน่วยงานกำกับที่เข้ามามีบทบาทจัดการกับ Greenwashing จากความพยายามในการออกกฎเกณฑ์ ข้อกำหนดเพิ่มเติมเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดปัญหานี้ เช่น การสร้าง Taxonomy หรือมาตรฐานกลางที่มีเงื่อนไขอย่างชัดเจนและโปร่งใส เพื่อนำไปใช้อ้างอิงในการช่วยจัดกลุ่มกิจกรรมทางเศรษฐกิจประเภทต่างๆ ว่ามีผลกระทบต่อเป้าหมายด้าน ESG อย่างไร โดยเฉพาะในด้านสิ่งแวดล้อมที่มีมาตรฐานออกมาชัดเจนที่สุด ตัวอย่างภูมิภาคที่พยายามวางแนวทางปราบปราม Greenwashing ชัดเจนคือสหภาพยุโรป (EU) ที่สร้าง EU Taxonomy ออกมาในระดับกฎหมาย โดยระบุชัดเจนว่ากิจกรรมเศรษฐกิจแบบไหนเรียกว่ากิจกรรมสีเขียว เข้าข่ายสอดคล้องกับวัตถุประสงค์สิ่งแวดล้อม ทั้งยังทยอยออกกฎหมายลูกและข้อบังคับการเปิดเผยข้อมูลที่เกี่ยวข้องด้วย

Greenwashing ทำให้นักลงทุนเข้าใจผิดเกี่ยวกับความลึกของสิ่งแวดล้อม สังคม และธรรมาภิบาล (ESG) ที่ลงทุนในกองทุนหรือกลยุทธ์การลงทุน การให้คะแนนที่มีอยู่ทั่วไปโดยพิจารณาจากลักษณะของ ESG ของการถือครองกองทุนอาจช่วยในการแยกกองทุน ESG ที่แท้จริงออกจากปัญหาที่ตอบยาก แต่เราคิดว่าการวิเคราะห์โดยพิจารณาว่า ESG มีอิทธิพลต่อความเสี่ยงและประสิทธิภาพมากน้อยเพียงใดนั้นพิสูจน์ได้ว่าแข็งแกร่งกว่า สินทรัพย์เพื่อการลงทุนที่ยั่งยืนซึ่งรวมถึงกลยุทธ์ ESG คาดว่าจะเติบโตมากกว่า 40% เป็น 50 ล้านล้านดอลลาร์ภายในปี 2568 (ดูเอกสารแนบ 1) Morningstar แสดงรายการกองทุนมากกว่า 4,000 กองทุนที่มี “ESG” ในชื่อของพวกเขา ดังนั้นผู้จัดการการลงทุนจึงแข่งขันกันอย่างดุเดือดเพื่อส่วนแบ่งของธุรกิจที่กำลังเติบโตนี้ แต่เช่นเดียวกับการสวมเสื้อกีฬาไม่ได้ทำให้ใครเป็นนักกีฬา การเพิ่ม “ESG” ลงในชื่อกองทุนไม่ได้ยืนยันถึงความมุ่งมั่นในการลงทุนอย่างยั่งยืน หากการเรียกร้อง ESG ทำให้เข้าใจผิด กองทุนจะถูกล้างสีเขียว ตามที่ CFA Institute กล่าว การล้างสีเขียวเกิดขึ้นเมื่อการเปิดเผยหรือโฆษณาสื่อโดยเจตนาหรือโดยไม่ได้ตั้งใจทำให้นักลงทุนเข้าใจผิดเกี่ยวกับแนวทาง ESG ที่ใช้ในผลิตภัณฑ์การลงทุน ลักษณะ ESG ของผลิตภัณฑ์การลงทุน หรือระดับของอิทธิพลที่ผลิตภัณฑ์การลงทุนมีต่อประเด็น ESG * ในเดือนกุมภาพันธ์Morningstar ตัดเงิน 1,200 กองทุนในยุโรปออกจากรายชื่อที่ยั่งยืนหลังจากเกณฑ์ที่เข้มงวดเพื่อรวมไว้ในรายชื่อ สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) ได้ประกาศจัดตั้งคณะทำงานขึ้นเพื่อระบุการกระทำผิดที่เกี่ยวข้องกับ ESG ในเชิงรุกและกำลังสำรวจข้อกำหนดการเปิดเผยข้อมูลสำหรับผู้จัดการการลงทุน ยุโรปกำลังต่อสู้กับการล้างสีเขียวผ่านกฎระเบียบการเปิดเผยข้อมูลทางการเงินที่ยั่งยืนหรือ SFDR ซึ่งประกาศใช้เมื่อ เดือนมีนาคม... 2564 ในขณะที่หน่วยงานกำกับดูแลและอุตสาหกรรมการลงทุนกำลังหาวิธีจัดการกับการล้างพิษ เราคาดว่านักลงทุนจะดำเนินการเดินขบวนต่อไปเพื่อให้พอร์ตการลงทุนของพวกเขาคำนึงถึง ESG มากขึ้น เพื่อให้บรรลุผลอย่างมีประสิทธิภาพ พวกเขาจะต้องมีเครื่องมือในการประเมิน “ความเป็นมิตร” ของการลงทุนของพวกเขา เครื่องมือทั่วไปที่ช่วยแยกสิ่งที่ดีออกจากกองทุน ESG ที่ไม่ดี ขึ้นอยู่กับระบบการจัดอันดับ การจัดอันดับผลิตภัณฑ์จาก 1 ถึง 10 โดยคำนึงถึงความเป็นมิตรต่อ ESG คนอื่นใช้ระบบการให้เกรด ซึ่งคล้ายกับการจัดอันดับเครดิตเพื่อประเมินโอกาสที่พันธบัตรจะผิดนัด อย่างไรก็ตาม ผู้ประเมิน ESG ใช้วิธีการที่แตกต่างกัน และเราพบว่าการให้คะแนนไม่ได้ให้ข้อมูลเชิงลึกมากนักว่าอันดับเครดิตมีผลต่อประสิทธิภาพของกองทุนอย่างไร

เวลานี้ธุรกิจทั่วโลกให้ความสำคัญปรับใช้ประเด็นสิ่งแวดล้อม สังคม และธรรมาภิบาล (ESG) ในกลยุทธ์การดำเนินธุรกิจ จากผลสำรวจ Nasdaq ที่สำรวจผู้บริหารบริษัทในอเมริกาเหนือและยุโรป พบว่า 15% ระบุว่า บริษัทเพิ่งปรับใช้ประเด็น ESG ในปี 2566 ปีแรก 30% ใช้มาแล้ว 1-2 ปี ซึ่งมากถึง 46% ใช้มาแล้ว 3-5 ปี และ 9% ใช้เกิน 5 ปีแล้ว ทั้งนี้ 34% ระบุว่า ธุรกิจกำลังเผชิญความท้าทายในการจัดทำรายงาน ESG เปิดเผยต่อสาธารณชน ปัญหาหลัก คือ การจัดเก็บและเรียบเรียงข้อมูล รวมทั้งการปฏิบัติตามมาตรฐาน ข้อกำหนดของหน่วยงานกำกับและภาคอุตสาหกรรมที่แตกต่างกัน การเติบโตที่รวดเร็วของกระแสความยั่งยืน และการลงทุนที่ให้ความสำคัญกับ ESG รวมถึงมาตรฐานการประเมินและจัดอันดับ ESG ที่หลากหลาย นำไปสู่ปัญหา Green washing หรือ การฟอกเขียว ซึ่งหมายถึง การสื่อสารที่ทำให้เข้าใจผิดด้านการปฏิบัติตามประเด็น ESG เนื่องจากการให้ข้อมูลเท็จ บิดเบือน การปฏิบัติไม่ถูกต้อง ไม่สอดคล้อง หรือไม่ได้ปฏิบัติตามกฎเกณฑ์ แนวปฏิบัติที่ดี หรือมาตรฐานที่ยอมรับ ประเด็นนี้ท้าทายการลงทุนมาก บริษัทใดถูกกล่าวหาว่าเข้าข่าย Greenwashing อาจส่งผลต่อความน่าสนใจลงทุน รวมถึงความยั่งยืนของการดำเนินงานในอนาคตได้ อย่างไรก็ตาม เราเห็นพัฒนาการของหน่วยงานกำกับที่เข้ามาจัดการ Greenwashing เช่น การสร้าง Taxonomy มาตรฐานกลางที่มีเงื่อนไขชัดเจนและโปร่งใส โดยเฉพาะด้านสิ่งแวดล้อมที่มีมาตรฐานชัดเจนที่สุด เช่น สหภาพยุโรป (EU) ที่สร้าง EU Taxonomy ระดับกฎหมาย ระบุชัดเจนว่า กิจกรรมเศรษฐกิจแบบไหน สอดคล้องกับวัตถุประสงค์สิ่งแวดล้อม ทั้งยังทยอยออกกฎหมายลูกและข้อบังคับการเปิดเผยข้อมูลที่เกี่ยวข้อง ล่าสุด ยุโรป อยู่ระหว่างออกกฎหมายคุ้มครองผู้บริโภค กำหนดให้บริษัทที่ต้องการยืนยันว่าใส่ใจสิ่งแวดล้อม (Green claim) ต้องปฏิบัติตามข้อกำหนดที่ระบุในการสื่อสารเพื่อกล่าวอ้างสิทธิติดฉลากสีเขียว ที่สำคัญ การปฏิบัติตามแนวทางนี้ต้องได้รับการตรวจสอบและรับรองโดยหน่วยงานภายนอก คาดว่า กฎหมายนี้จะนำมาใช้เดือน มี.ค. 2567 ส่วน ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (ASEAN) ก็ออก Taxonomy เป็นมาตรฐานกลางให้ประเทศในภูมิภาคปรับใช้ โดยจำแนกกิจกรรมทางเศรษฐกิจเป็น 3 สี คือ สีเขียว ตรงวัตถุประสงค์สิ่งแวดล้อม สีเหลือง ตรงวัตถุประสงค์สิ่งแวดล้อมหนึ่ง แต่อาจยังก่อให้เกิดอันตรายต่อวัตถุประสงค์สิ่งแวดล้อมอื่น โดยมีความพยายามแก้ไขอยู่ และสีแดง ก่อให้เกิดอันตรายต่อสิ่งแวดล้อม และไม่มีความพยายามแก้ไข

เราจึงเห็นความพยายามของหน่วยงานกำกับดูแลต่างๆ ในการป้องกันและจัดการกับปัญหาเรื่องการฟอกเขียวหรือ Greenwashing เช่น กรณีของ EU ซึ่งเมื่อต้นปี 2566 เริ่มมีหลักเกณฑ์ Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR) ซึ่งใช้กับธุรกิจการเงินต่าง ๆ รวมถึงบริษัทจัดการกองทุน รวมทั้งการออกหลักเกณฑ์ที่เกี่ยวข้องกับการเปิดเผยข้อมูลและการจัดทำมาตรฐานการจัดกลุ่มกิจกรรมทางเศรษฐกิจ (Taxonomy) ในทางกลับกัน ความเสี่ยงและภาระที่เกิดจากการถูกกล่าวหาเรื่อง Greenwashing และหลักเกณฑ์ที่เข้มข้นขึ้นทำให้เราเห็นแนวโน้มพฤติกรรมในทางตรงกันข้ามกันคือ Greenhushing กล่าวคือบริษัทงดการแสดงเจตจำนงเพื่อบรรลุเป้าหมายความยั่งยืนด้านต่าง ๆ หรือในภาคการลงทุนก็มีพฤติกรรมที่เรียกกันว่า Green-bleaching ซึ่งคือการที่กองทุนรวมที่เกี่ยวกับความยั่งยืนได้ปรับลดระดับประเภทที่เชื่อมโยงกับความยั่งยืน (Label) ของตนลง จากเดิมที่เคยเป็นการลงทุนโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อสิ่งแวดล้อมหรือสังคม (สีเข้ม) กลายเป็นการลงทุนโดยมีปัจจัยเรื่องสิ่งแวดล้อมหรือสังคมเป็นส่วนหนึ่งเท่านั้น (สีอ่อนกว่า) จากกระแสต่อต้านการดำเนินธุรกิจโดยคำนึงถึงปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อม สังคม และการกำกับดูแลกิจการ (Anti-ESG) และคดีฟ้องร้องเรื่อง Greenwashing ที่พบมากขึ้นในต่างประเทศ ถึงแม้ว่าหลายคดียังไม่มีคำพิพากษาหรือได้รับคำตัดสินว่ามีการกระทำผิดจริงหรือไม่ แต่กระแสเหล่านี้ทำให้เกิดการปรับเปลี่ยนแนวคิดการสื่อสารเรื่องการดำเนินการเกี่ยวกับความยั่งยืนของภาคธุรกิจและภาคการลงทุนเป็นอย่างมาก ทั้งในเรื่องของการให้ข้อมูลกับผู้บริโภค ความน่าเชื่อถือของผลิตภัณฑ์ที่อาจจะเกี่ยวข้อง (เช่น คาร์บอนเครดิต) หรือการเปิดเผยข้อมูลต่อผู้ลงทุน ตัวอย่างเช่น ภาคธุรกิจเริ่มเลือกที่จะไม่กล่าวถึงการดำเนินการเพื่อเป้าหมายความยั่งยืนเพื่อลดการถูกกล่าวหาว่าทำไม่ได้ตามที่กล่าวไว้ (Greenhushing) หรือในกรณีของ SFDR ซึ่งมีหลักเกณฑ์การจัดลำดับประเภทตามความเข้มข้นของสินทรัพย์ที่แต่ละกองทุนรวมมีการลงทุน ก็นำไปสู่การที่กองทุนรวมที่เกี่ยวกับความยั่งยืนจำนวนมากได้ปรับลดระดับประเภทของตนลง (Green-bleaching) ทั้งนี้ บริษัทจัดการของกองทุนรวมเหล่านี้ส่วนใหญ่ได้ให้เหตุผลในการปรับลดระดับลงว่า เพื่อลดความเสี่ยงทางกฎหมายที่จะโดนกล่าวหาเรื่อง Greenwashing นั่นเอง ถึงแม้ Greenhushing และ Green-bleaching จะดูเป็นสิ่งที่ไม่ก่อให้เกิดผลร้ายแรงเมื่อเทียบกับ Greenwashing แต่ในอีกแง่หนึ่งก็เหมือนกับเรากำลังละเลยโอกาสที่แต่ละหน่วยของภาคธุรกิจหรือการลงทุนจะนำพาซึ่งกันและกันหรือก่อนให้เกิดการเปลี่ยนแปลงที่จะนำไปสู่การพัฒนาอย่างยั่งยืนเพราะความกลัวว่าข้อมูลที่เปิดเผยไปนั้นอาจจะนำไปสู่ความรับผิดทางกฎหมายซึ่งเป็นเรื่องที่น่าเสียดายอย่างยิ่ง

People Also Search

• Greenwashing ความท้าทายบนการลงทุน ESG
• Green washing ความท้าทายบนการลงทุน ESG
• Greenwashing ความท้าทายบนการลงทุน ESG - THE STANDARD
• SCB CIO มอง Greenwashing ความท้าทายสำคัญของการลงทุนในธีม ESG
• การจัดการความเสี่ยงทางการเงินจาก Greenwashing ในยุคที่การเผยแพร่ข้อมูล ...
• การลงทุน ESG: Greenwashing คืออะไรและจะตรวจจับได้อย่างไร
• การลงทุนยั่งยืน (ESG) 4/4: "Greenwashing" คืออะไร? วิธีดูว่า "หุ้น ...
• การฟอกเขียว (Greenwashing) : ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย - ศูนย์พัฒนา ...
• เกราะคุ้มกันธุรกิจจาก Greenwashing และ Greenhushing & Green-bleaching