การลงทุนยั่งยืน Esg 4 4 Greenwashing คืออะไร วิธีดูว่า หุ้น

Leo Migdal

-Nov 22, 2025, 12:53 PM

การลงทุนยั่งยืน esg 4 4 greenwashing คืออะไร วิธีดูว่า หุ้น

กรุงเทพธุรกิจศุภกร เอกชัยไพบูลย์ฝ่ายพัฒนาธุรกิจเพื่อความยั่งยืน 1ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย การฟอกเขียวธุรกิจ หรือ Green Washing คือ การเปิดเผยข้อมูลหรือข้อความที่แสดงความเป็นมิตรต่อสังคมและ/หรือสิ่งแวดล้อมของธุรกิจที่เกินความเป็นจริง เพื่อหวังจะให้ธุรกิจสามารถขายของหรือสร้างกำไรบนความกังวลที่เพิ่มขึ้นเกี่ยวกับปัญหาสังคมและสิ่งแวดล้อม ผมเชื่อว่าผู้บริโภคยุคนี้รับรู้ได้ว่าข้อมูลแบบไหนที่เน้นขายบนความรู้สึกคนมากเกินไป และเมื่อบริษัทประพฤติไม่เหมาะสมหรือสร้างความเดือดร้อนให้ผู้มีส่วนได้เสีย เช่น การรั่วไหลของน้ำมันใน Deepwater Horizon ของ BP หรือเรื่องอื้อฉาวเกี่ยวกับการรายงานข้อมูลคาร์บอนและการปล่อยมลพิษของ Volkswagen ก็ทำให้เห็นแล้วว่า Green Wash เป็นความเสี่ยงที่ลบทุกความเชื่อมั่นจากธุรกิจ จนสร้างอิมแพคต่อเงินในกระเป๋าบริษัท สอดคล้องกับงานสำรวจของ Harvard Business Review (HBR)[1] ที่แสดงให้เห็นว่าผู้มีส่วนได้เสียจะลงโทษธุรกิจโดยการไม่ลงทุนหรือไม่ซื้อสินค้า และตีตราบริษัทนั้นว่าเป็นธุรกิจ Green Washing หากบริษัทไม่สามารถปฏิบัติตามนโยบายและเป้าหมายที่สัญญาไว้ไม่ว่าด้วยเหตุผลใดก็ตาม ส่งผลเสียต่อทัศนคติทางสังคมที่มีต่อสินค้าและบริการของบริษัทในระยะยาว ในมิติการลงทุน ข้อมูล ESG ไม่ใช่ผงซักฟอกธุรกิจให้ขาวสะอาดใส ที่ทำให้ท่านมั่นใจว่าธุรกิจเก่ง ดี และพร้อมที่จะเป็นส่วนหนึ่งในพอร์ตการลงทุนของท่าน การที่ทุกฝ่ายลุกขึ้นมาบอกให้ธุรกิจก็ต้องเปิดเผยข้อมูลที่เป็นด้านบวกและลบอย่างสมดุล โดยไม่มีกระบวนการตรวจสอบอย่างเป็นกลาง ยิ่งทับถมปัญหาการใช้ข้อมูล ESG ในการฟอกธุรกิจ ขณะที่คนเปิดเผยข้อมูลก็มองเป็นดาบสองคม เพราะถ้าเปิดข้อมูลที่ลบเกินไป คนก็ไม่กล้าลงทุนเพราะเสี่ยงสูง แต่ถ้าเปิดข้อมูลที่เป็นบวกเกินไป คนก็ไม่กล้าลงทุนอีกเพราะเห็นข้อมูลแค่ด้านเดียว มิหนำซ้ำการมีกระบวนการตรวจสอบทำให้ต้นทุนธุรกิจสูงขึ้นไปอีก ดังนั้น ถ้าต้องเลือก ธุรกิจก็จะเปิดเผยข้อมูลเท่าที่ทำได้ และรายงานแบบ propaganda “โปร ปะ กัน (โดน) ด่า” มากกว่า เราต้องมาขบคิดกันว่าจะจัดการปัญหา Green Washing แบบไหนที่ตอบโจทย์ทั้งธุรกิจและผู้บริโภคข้อมูล ผมอ่านแนวทางหลีกเลี่ยงปัญหาเบื้องต้น พบว่ามีหลากหลายวิธี เช่น การอ้างสิทธิ์ในสินค้าที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ควรตรวจสอบข้อมูลย้อนกลับของที่มาสินค้าได้ด้วย หรือบริษัทควรพิสูจน์ได้ว่าข้อมูลของสินค้า บริการ หรือการดำเนินธุรกิจมีหน่วยงานหรือแหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือเป็นผู้รับรองข้อมูลที่เป็นวิชาการ เป็นต้น ตอนนี้เมื่อรอบกายอะไรๆ ก็เพื่อความยั่งยืน เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะองค์กรหรือหน่วยงานต่างๆ ที่จำเป็นต้องให้คนอื่นรู้ว่าให้ความสำคัญกับเรื่องสิ่งแวดล้อม สังคม และเรื่องบรรษัทภิบาล (ESG) โดยไม่รู้ว่าแท้จริงภายในองค์กรนั้นเกิดการส่งต่อและเคร่งครัดในการปฏิบัติต่อเรื่องนี้จริงจังขนาดไหน จนลืมไปว่าบางทีเราอาจถูกหลอกให้เชื่อภาพลักษณ์ตามที่องค์กรนั้นๆ ต้องการสื่อสารออกมา โดยที่ไม่รู้ว่านั่นคือ ‘ปฏิบัติการฟอกเขียว’ (Greenwashing)

การที่องค์กรหรือบริษัทนั้นสื่อสารเพื่อให้เกิดความเข้าใจว่าได้ใส่ใจความยั่งยืนบนโลกนี้ และทำทุกวิถีทางเพื่อเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม หรือมีส่วนสร้างก๊าซภาวะเรือนกระจกจากการดำเนินธุรกิจให้น้อยที่สุด แต่ความเป็นจริงกระบวนการดำเนินการภายในของบริษัทไม่ได้ให้ความสำคัญกับเรื่องผลกระทบอย่างที่กล่าวอ้าง ไม่ได้มีส่วนช่วยแก้ไขปัญหาเกี่ยวกับด้านสิ่งแวดล้อม หรือไม่ได้ลงมือแก้ไขปัญหาเหล่านี้อย่างจริงจัง จนบางครั้งการฟอกเขียวอาจกลายเป็นหนึ่งในกลยุทธ์ขององค์กรที่ใช้ในการสร้างภาพลักษณ์ให้บริษัท เพื่อทำให้ผู้บริโภค ลูกค้า คู่ค้า หรือผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทางธุรกิจ เข้าใจผิดว่าใส่ใจเรื่อง ESG แต่แท้จริงแล้วอาจหวังผลเพียงต้องการสร้างรายได้และทำให้ทุกฝ่ายได้เชื่อมั่นและมั่นใจว่า สินค้าและการบริการจากบริษัทนี้ได้ทำทุกอย่างที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม คำนึงสภาพภูมิอากาศ ปล่อยของเสียออกมาอย่างคำนึงถึงภาวะก๊าซเรือนกระจก เพราะเจ้าของผลิตภัณฑ์หรือสินค้าใช้กระแสที่ทำให้ผู้บริโภครู้สึกว่า ฉันคือหนึ่งในผู้ที่มีส่วนรักษ์โลก ทั้งจากการเลือกกิน เลือกใช้สิ่งที่จะทำร้ายโลกให้น้อยที่สุด โดยจะใช้การตลาดที่อาจทำให้เกิดความเข้าใจผิดด้วยการบอกข้อมูลไม่หมด หรือทำให้รู้สึกคลุมเครือไว้ก่อน ซึ่งมักจะเกี่ยวข้องกับสิ่งแวดล้อมเป็นส่วนใหญ่ ตั้งแต่ ปลายปีที่ผ่านมา หน่วยงานกำกับหลักทรัพย์ของยุโรป European Securities and Markets Authority (ESMA) ต้องการสร้างมาตรฐานเกี่ยวกับการลงทุนด้าน ESG และความยั่งยืน โดยเพิ่มความเข้มงวดในการจัดตั้งกองทุน ESG หรือความยั่งยืน เพื่อป้องกันไม่ให้เกิด ‘การฟอกเขียว’ ที่สื่อสารให้ผู้ลงทุนเข้าใจผิดว่า สินค้าหรือองค์กรนั้นๆ รับผิดชอบต่อสังคมและสิ่งแวดล้อม ทั้งๆ ที่ไม่ได้เป็นเช่นนั้น การลงทุนอย่างยั่งยืนเป็นเทรนด์การลงทุนที่นักลงทุนทั่วโลกให้ความสนใจ โดยพิจารณาผลการดำเนินงานด้านสิ่งแวดล้อม (Environmental) สังคม (Social) และบรรษัทภิบาล (Governance) หรือ ESG ของธุรกิจ ประกอบในการตัดสินใจลงทุน และการประเมินมูลค่าธุรกิจ “ธุรกิจที่มี ESG ที่ดีจะสะท้อนให้เห็นถึงความสามารถในการแข่งขันและศักยภาพของการเติบโตในระยะยาว”

ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยส่งเสริมให้บริษัทจดทะเบียนดำเนินธุรกิจ โดยคำนึงถึง ESG ซึ่งจะช่วยยกระดับการบริหารความเสี่ยงในการดำเนินธุรกิจ และเพิ่มความสามารถในการแข่งขันได้ในระยะยาว ทำให้ธุรกิจมีศักยภาพในการเติบโตและสามารถสร้างผลตอบแทนที่ดีให้แก่นักลงทุนSET ESG Ratings คือ Ratings ที่ตลาดหลักทรัพย์ฯ จัดทำขึ้นจากการประเมินผลการดำเนินงานด้าน ESG ของบริษัทจดทะเบียน เพื่อเป็นเครื่องมือที่ช่วยให้นักลงทุนสามารถเปรียบเทียบผลการดำเนินงานด้าน ESG ของแต่ละบริษัท นอกจากนี้ ตลาดหลักทรัพย์ฯ ยังได้จัดทำ SETESG Index ที่สะท้อนการเคลื่อนไหวของราคาหุ้นของบริษัทจดทะเบียนที่ได้รับการประเมิน SET ESG Ratings โดยมีขนาดและสภาพคล่องตามเกณฑ์ที่กำหนด ซึ่งสอดคล้องกับทิศทางของ Raters และ Index Providers ชั้นนำทั่วโลกที่มีการประเมินและคัดเลือกหุ้นเด่นด้าน ESG... ปัจจุบันการเงินสีเขียวและการลงทุนอย่างยั่งยืนกลายเป็นประเด็นที่ทั้งภาครัฐ ภาคธุรกิจ และนักลงทุนต่างให้ความสนใจ โดยผลสำรวจ YouGov Realtime Omnibus ปี 2022 พบว่าผู้บริโภคไทยราว 77% รู้จักฉลากสิ่งแวดล้อม เช่น ฉลากเขียว (Thai Green Label: TGL) คำถามสำคัญจึงอยู่ที่ว่า ความยั่งยืนเหล่านั้นเป็นของจริงหรือเพียงภาพลักษณ์ทางการตลาด แม้วลี ‘เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม’ หรือ ‘การปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์’ จะมีอิทธิพลในโลกธุรกิจและการลงทุน แต่หากขาดเกณฑ์ที่รัดกุมและกลไกติดตามที่โปร่งใส ความหมายของคำว่า ‘ยั่งยืน’ อาจถูกบิดเบือน และกลายเป็น ‘การฟอกเขียว’ (Greenwashing) ได้ Thailand Taxonomy ถูกพัฒนาขึ้นในฐานะมาตรฐานกลางของประเทศไทยที่ใช้เป็นแนวทางในการจำแนกและจัดกลุ่มกิจกรรมทางเศรษฐกิจที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม (มาตรฐานการจัดกลุ่มฯ) โดยเฉพาะการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกเป็นหลัก ทว่าประสิทธิภาพของ Thailand Taxonomy ยังคงขึ้นอยู่กับความชัดเจนของเกณฑ์และการบังคับใช้อย่างจริงจัง ซึ่งเชื่อมโยงกับความเสี่ยงที่จะทำให้เกิดการฟอกเขียวได้เช่นกัน Greenwashing คืออะไร ทำไมถึงเป็นเรื่องที่ไม่ควรมองข้าม? Greenwashing หรือ ‘การฟอกเขียว’ หมายถึงการนำเสนอภาพลักษณ์ว่าธุรกิจหรือโครงการใส่ใจสิ่งแวดล้อม ทั้งที่ในทางปฏิบัติ ผลลัพธ์ไม่ได้ช่วยแก้ปัญหาอย่างแท้จริง หรืออาจยิ่งสร้างผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมมากขึ้น ตัวอย่างเช่น: กิจกรรมเหล่านี้ไม่เพียงทำให้ผู้บริโภคและนักลงทุนเข้าใจผิด แต่ยังอาจบิดเบือนเป้าหมายของนโยบายสาธารณะ พร้อมทั้งชะลอการเปลี่ยนผ่านสู่ความยั่งยืน

การเปลี่ยนแปลงทั่วโลกสู่เศรษฐกิจที่ยั่งยืนไม่เพียงเป็นสิ่งที่จำเป็น แต่ยังเปิดโอกาสสำคัญมากมายให้กับการลงทุน การสร้างนวัตกรรม และการเติบโต การที่องค์กรจะสามารถดึงศักยภาพที่แท้จริงของเทคโนโลยี GenAI ออกมาใช้เพื่อพลิกโฉมธุรกิจได้นั้น ต้องเริ่มจาก ‘พนักงาน’ ที่มีความรู้เกี่ยวกับ Gen AI และนำ GenAI... ปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Climate Change) ได้ส่งผลกระทบต่อวิถีชีวิตความเป็นอยู่และการดำเนินธุรกิจขององค์กร รวมทั้งการปฏิบัติงานของลูกจ้าง ในยุคที่เต็มไปด้วยการเปลี่ยนแปลง บทบาทของประธานเจ้าหน้าที่ฝ่ายการเงิน (Chief Financial Officer: CFO) ย่อมมีความสำคัญมากขึ้น...

People Also Search

กรุงเทพธุรกิจศุภกร เอกชัยไพบูลย์ฝ่ายพัฒนาธุรกิจเพื่อความยั่งยืน 1ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย การฟอกเขียวธุรกิจ หรือ Green Washing คือ การเปิดเผยข้อมูลหรือข้อความที่แสดงความเป็นมิตรต่อสังคมและ/หรือสิ่งแวดล้อมของธุรกิจที่เกินความเป็นจริง เพื่อหวังจะให้ธุรกิจสามารถขายของหรือสร้างกำไรบนความกังวลที่เพิ่มขึ้นเกี่ยวกับปัญหาสังคมและสิ่งแวดล้อม

การที่องค์กรหรือบริษัทนั้นสื่อสารเพื่อให้เกิดความเข้าใจว่าได้ใส่ใจความยั่งยืนบนโลกนี้ และทำทุกวิถีทางเพื่อเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม หรือมีส่วนสร้างก๊าซภาวะเรือนกระจกจากการดำเนินธุรกิจให้น้อยที่สุด แต่ความเป็นจริงกระบวนการดำเนินการภายในของบริษัทไม่ได้ให้ความสำคัญกับเรื่องผลกระทบอย่างที่กล่าวอ้าง ไม่ได้มีส่วนช่วยแก้ไขปัญหาเกี่ยวกับด้านสิ่งแวดล้อม หรือไม่ได้ลงมือแก้ไขปัญหาเหล่านี้อย่างจริงจัง จนบางครั้งการฟอกเขียวอาจกลายเป็นหนึ่งในกลยุทธ์ขององค์กรที่ใช้ในการสร้างภาพลักษณ์ให้บริษัท เพื่อทำให้ผู้บริโภค ลูกค้า คู่ค้า

ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยส่งเสริมให้บริษัทจดทะเบียนดำเนินธุรกิจ โดยคำนึงถึง ESG ซึ่งจะช่วยยกระดับการบริหารความเสี่ยงในการดำเนินธุรกิจ และเพิ่มความสามารถในการแข่งขันได้ในระยะยาว ทำให้ธุรกิจมีศักยภาพในการเติบโตและสามารถสร้างผลตอบแทนที่ดีให้แก่นักลงทุนSET ESG Ratings คือ Ratings

การเปลี่ยนแปลงทั่วโลกสู่เศรษฐกิจที่ยั่งยืนไม่เพียงเป็นสิ่งที่จำเป็น แต่ยังเปิดโอกาสสำคัญมากมายให้กับการลงทุน การสร้างนวัตกรรม และการเติบโต การที่องค์กรจะสามารถดึงศักยภาพที่แท้จริงของเทคโนโลยี GenAI ออกมาใช้เพื่อพลิกโฉมธุรกิจได้นั้น ต้องเริ่มจาก ‘พนักงาน’ ที่มีความรู้เกี่ยวกับ