ภาวะโลกรวน การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ Bbc News ไทย

Leo Migdal

-Nov 21, 2025, 1:40 AM

ภาวะโลกรวน การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ bbc news ไทย

หน่วยงานด้านวิทยาศาสตร์ที่ให้คำปรึกษากับองค์การสหประชาชาติ (ยูเอ็น) ต่อประเด็นปัญหาอุณหภูมิเฉลี่ยของโลกกำลังเพิ่มสูงขึ้น ได้ออกรายงานฉบับใหม่ที่เปิดเผยผลวิจัยสำคัญเกี่ยวกับภูมิอากาศโลก 6 เรื่อง หลังทำการศึกษามาเป็นเวลานานถึง 5 ปีเต็ม โดยรายงานฉบับดังกล่าวมีสาระสำคัญดังต่อไปนี้ รายงานที่จัดทำโดยคณะกรรมการระหว่างรัฐบาลว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (IPCC) ฉบับนี้ เขียนด้วยสำนวนภาษาที่มีน้ำเสียงแสดงความตื่นตระหนก โดยระบุอย่างชัดเจนว่า ปัจจุบันมนุษย์มีโอกาสน้อยมากที่จะสามารถจำกัดอุณหภูมิเฉลี่ยของโลกไม่ให้เพิ่มขึ้นเกินกว่า 1.5 องศาเซลเซียส เมื่อเทียบกับระดับมาตรฐานในยุคก่อนการปฏิวัติอุตสาหกรรม ก่อนหน้านี้รัฐบาลของประเทศต่าง ๆ เห็นพ้องในการกำหนดเป้าหมายทางสิ่งแวดล้อม โดยให้คำมั่นว่าจะไม่ปล่อยให้โลกร้อนขึ้นเกินขีดจำกัดดังกล่าว แต่ในความเป็นจริงนั้น ขณะนี้โลกมีอุณหภูมิเฉลี่ยเพิ่มขึ้นเหนือระดับมาตรฐานของยุคก่อนการปฏิวัติอุตสาหกรรมไปแล้ว 1.1 องศาเซลเซียส ทั้งยังมีแนวโน้มว่าความร้อนจะพุ่งสูงขึ้นอีกจนทะลุเพดานของขีดจำกัด 1.5 องศาเซลเซียส ภายในช่วงทศวรรษ 2030 นี้อย่างแน่นอน ดร. โอลิเวอร์ เกเดน หนึ่งในคณะผู้เขียนรายงานจากสถาบันเพื่อความมั่นคงและกิจการระหว่างประเทศแห่งเยอรมนี ระบุว่า "สำหรับเหล่าสมาชิกของคณะกรรมการ IPCC และบุคลากรในแวดวงวิทยาศาสตร์ผู้ศึกษาด้านภูมิอากาศโลกแล้ว มันชัดเจนอย่างยิ่งมาโดยตลอดว่า เราแทบจะไม่มีทางรักษาอุณหภูมิโลกให้ต่ำกว่าขีดจำกัดที่ 1.5 องศาเซลเซียสได้เลย" ดร.

เกเดนและทีมงานให้คำแนะนำใหม่ล่าสุดว่า การพยายามปรับลดอุณหภูมิโลกลงมาให้ได้โดยเร็วที่สุด หลังทะลุขีดจำกัดเดิมไปแล้ว ถือเป็นสิ่งที่ควรให้ความสำคัญมากกว่าในตอนนี้ ในขณะที่การประชุมรัฐภาคีอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ COP30 กำลังดำเนินอยู่ที่ประเทศบราซิล ข้อมูลเท็จที่สร้างความสับสนเข้าใจผิดเกี่ยวกับปัญหาภูมิอากาศโลก ก็ยังคงถูกเผยแพร่ไปทั่วสื่อสังคมออนไลน์ โดยข่าวปลอมบางชิ้นมีผู้รับสารถึงหลายล้านคนเลยทีเดียว บีบีซีจึงได้ตรวจสอบความเชื่อลวงโลกด้านสิ่งแวดล้อม 5 เรื่อง และนำข้อเท็จจริงมาตีแผ่ให้ได้ทราบกันดังต่อไปนี้ คำกล่าวอ้างที่ไร้หลักฐานมายืนยันสนับสนุนนี้ แพร่กระจายไปทั่วสื่อสังคมออนไลน์ในหลายภาษา ทั้งอังกฤษ, รัสเซีย, ฝรั่งเศส, และสเปน โดยบอกว่าการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ เป็นวงจรที่เกิดขึ้นตามปกติในธรรมชาติอยู่แล้ว จริงอยู่ที่โลกเคยผ่านวงจรของการเย็นตัวลงและร้อนขึ้นมาแล้วหลายครั้ง ตลอดช่วงเวลานับพันล้านปีที่ผ่านมา โดยความเปลี่ยนแปลงดังกล่าวมักเกิดขึ้นจากปัจจัยต่าง ๆ ในธรรมชาติ เช่นการระเบิดปะทุของภูเขาไฟครั้งใหญ่ หรือความเปลี่ยนแปลงด้านพลังงานของดวงอาทิตย์ตามวัฏจักรสุริยะ แต่วงจรความเปลี่ยนแปลงนี้กินเวลานานถึงหลายพันปีหรือหลายล้านปี จึงจะเกิดขึ้นสักครั้ง ทว่าในช่วงเวลาสั้น ๆ แค่ 150 ปีที่ผ่านมา ข้อมูลขององค์การอุตุนิยมวิทยาโลก (WMO) ชี้ว่าโลกได้ร้อนขึ้นกว่าเดิมถึงราว 1.3 องศาเซลเซียสแล้ว เมื่อเทียบกับยุคก่อนการปฏิวัติอุตสาหกรรม แม้การเพิ่มขึ้นของอุณหภูมิดังกล่าวจะฟังดูเหมือนไม่มากนัก แต่นักวิทยาศาสตร์บอกว่า นี่เป็นอัตราการเพิ่มขึ้นของอุณหภูมิโลก ชนิดที่พุ่งสูงพรวดพราดแบบไม่เคยมีมาก่อนในรอบหลายพันปี คณะกรรมการระหว่างรัฐบาลว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (IPCC) ฟันธงว่าหลักฐานข้างต้นคือสิ่งยืนยัน "อย่างชัดเจนแจ่มแจ้งโดยปราศจากข้อสงสัย" ว่ากิจกรรมต่าง ๆ ของมนุษย์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเผาเชื้อเพลิงฟอสซิล อย่างเช่นถ่านหิน, น้ำมัน, และก๊าซธรรมชาติ คือสาเหตุที่ทำให้โลกร้อนขึ้น

อุณหภูมิโลกกำลังสูงขึ้นเนื่องจากกิจกรรมของมนุษย์ ทำให้เกิดคลื่นความร้อนรุนแรงและระดับน้ำทะเลสูงขึ้น รวมถึงเหตุการณ์สภาพอากาศสุดโต่งอื่น ๆ สถานการณ์มีแนวโน้มจะแย่ลงอีกในทศวรรษถัด ๆ ไป แต่มาตรการที่เร่งด่วนก็สามารถจำกัดผลกระทบที่เลวร้ายที่สุดจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศได้ การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ หรือที่เรียกกันอย่างคุ้นปากในภาษาไทยว่า "โลกร้อน" คือการที่อุณภูมิเฉลี่ยโลกและสภาพอากาศเกิดการเปลี่ยนแปลงในระยะยาว โดยในตอนนี้โลกอุ่นขึ้นโดยเฉลี่ย 1.1 องศาเซียลเซียสแล้ว เทียบกับช่วงปลายศตวรรษที่ 19 สภาพภูมิอากาศเปลี่ยนแปลงมาตลอดประวัติศาสตร์ของดาวเคราะห์โลก แต่สาเหตุทางธรรมชาติไม่สามารถอธิบายการที่อุณหภูมิโลกสูงขึ้นเร็วเป็นพิเศษในศตวรรษที่ผ่านมาได้ การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในศตวรรษที่ผ่านมาจนถึงตอนนี้ มีสาเหตุมาจากมนุษย์ ความเร่งด่วนในการแก้ปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศเป็นเรื่องที่ไม่อาจเพิกเฉยได้ แต่ในโลกโซเชียลมีเดีย กลับยังเต็มไปด้วยข้อมูลเท็จที่เป็นอุปสรรคต่อการที่ผู้คนจะทำความเข้าใจถึงปัญหาโลกร้อนที่เป็นภัยคุกคามโลกในปัจจุบัน

ในขณะที่การประชุมรัฐภาคีกรอบอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศสมัยที่ 27 (COP27) กำลังดำเนินอยู่ที่ประเทศอียิปต์ระหว่างวันที่ 6-18 พ.ย. การสืบค้นข้อมูลทางอินเทอร์เน็ตก็พุ่งสูงขึ้น เช่นเดียวกับข้อมูลเท็จ นี่คือข้อมูลเท็จที่พบบ่อยที่สุดเกี่ยวกับเรื่องการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ บางคนที่มีความเชื่อว่าปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศไม่ได้เกิดขึ้นจริง มักหันไปหาทฤษฎีสมคบคิดเพื่อสนับสนุนความเชื่อของตนเอง พวกเขาอาจเชื่อว่าปัญหาโลกร้อนเป็นการลวงโลกที่ทำกันอย่างซับซ้อนโดยขบวนการลับหรือกลุ่มที่สนับสนุนแนวคิดโลกาภิวัตน์ ขณะที่บางส่วนเชื่อว่านี่คือขบวนการหาเงิน หรือแม้แต่แผนการอันชั่วร้ายในการจำกัดสิทธิและเสรีภาพของประชาชน คลื่นความร้อน น้ำท่วมฉับพลัน และไฟป่ารุนแรง เหล่านี้คือผลกระทบที่คนต้องเผชิญในปีนี้ซึ่งมีความเชื่อมโยงกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ

สิ่งที่ถูกปลดปล่อยจากการเผาไหม้เชื้อเพลิงซากดึกดำบรรพ์ หรือเชื้อเพลิงฟอสซิล ไปเก็บความร้อนเอาไว้ในชั้นบรรยากาศตั้งแต่สมัยการปฏิวัติอุตสาหกรรม เป็นผลให้อุณหภูมิสูงขึ้นโดยเฉลี่ย 1.2 องศาเซลเซียส ความร้อนสะสมนี้เป็นผลทำให้เกิดสภาพอากาศสุดขั้วที่เราได้เห็นมาในปีนี้ และหากไม่ลดการปลดปล่อยคาร์บอน วงจรวิกฤตนี้ก็จะดำเนินต่อไปเรื่อย ๆ นี่คือสาเหตุ 4 ประการที่การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศทำให้เกิดสภาพอากาศสุดขั้ว (extreme weather) หากอยากจะเข้าใจว่าการเปลี่ยนแปลงของค่าเฉลี่ยอุณหภูมิเพียงเล็กน้อยสามารถส่งผลกระทบยิ่งใหญ่ได้อย่างไร ให้ลองนึกถึงกราฟเส้นโค้งที่มีสภาวะร้อนและเย็นสุดขั้วอยู่ 2 ฝั่ง ส่วนตรงกลางเป็นระดับอุณหภูมิโดยเฉลี่ย การเปลี่ยนแปลงของส่วนกึ่งกลางเพียงเล็กน้อยทำให้เส้นโค้งนั้นไปแตะบริเวณที่เป็นสุดขั้วมากขึ้น ดังนั้น คลื่นความร้อนที่บางประเทศเจอจึงได้เกิดขึ้นบ่อยและนานขึ้น "ผมมาร่วมประชุมวันนี้เพื่อเป็นการยืนยันว่าประเทศไทยให้ความสำคัญสูงสุดกับการแก้ไขปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ โดยไทยพร้อมร่วมมือกับทุกประเทศ และทุกภาคส่วนเพื่อบรรลุเป้าหมายร่วมกันในการแก้ปัญหาครั้งสำคัญที่สุดครั้งหนึ่งของโลก เพราะภารกิจนี้คือความเป็นความตายของโลกและอนาคตของลูกหลานของพวกเราทุกคน" ย่อหน้าข้างบนคือคำกล่าวเริ่มต้นในสุนทรพจน์ความยาวราว 4 นาทีของ พล.อ.

ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีของไทย ที่เดินทางไปร่วมการประชุมรัฐภาคีกรอบอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศสมัยที่ 26 (COP26) ที่เมืองกลาสโกว์ ประเทศสกอตแลนด์ เมื่อ 1 พ.ย. พล.อ. ประยุทธ์ เป็นหนึ่งในผู้นำจากกว่า 120 ประเทศที่เดินทางมาร่วมการประชุมนี้ ที่นายบอริส จอห์นสัน นายกรัฐมนตรีสหราชอาณาจักรชาติเจ้าภาพเตือนว่า ตอนนี้โลกเหลือเวลาแค่ "1 นาทีก่อนเที่ยงคืน" แล้ว ซึ่งหมายถึง ห้วงเวลาสุดท้ายก่อนจะเกิดเหตุ หลายชาติที่ถูกกล่าวว่าว่าเป็นผู้ทำลายสิ่งแวดล้อมรายใหญ่ โดยเฉพาะ จีน อินเดีย และบราซิล กำลังเผชิญแรงกดดันเรื่องการใช้พลังงานถ่านหินและการตัดไม้ทำลายป่า เป้าหมายในการจัดการการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศคือจำกัดอุณหภูมิเฉลี่ยโลกไม่ให้เกิน 1.5 องศาเซลเซียส หรืออย่างเลวร้ายที่สุดไม่เกิน 2 องศาเซลเซียส ก่อนถึงปี 2100 แต่สหประชาชาติเตือนว่า คำมั่นสัญญาที่ให้กันอยู่ตอนนี้จะทำให้โลกมีอุณหภูมิสูงขึ้นถึง 2.7 องศาเซลเซียส ซึ่งสหประชาชาติบอกว่าจะเป็น "หายนะทางสภาพภูมิอากาศ" “ตราบใดที่นโยบายยังเป็นนโยบายที่วิกฤตอยู่ สถานการณ์จะยิ่งวิกฤต”

การแก้ไขปัญหา วิกฤตสภาพภูมิอากาศของประเทศไทย กำลังเผชิญกับทางตันที่ไม่ใช่เรื่องของเทคโนโลยี หรือสภาพอากาศเพียงอย่างเดียว แต่เป็น วิกฤตทางนโยบาย (policy crisis) ส่งผลให้ประชาชนส่วนใหญ่ต้องแบกรับผลกระทบจากสภาวะโลกที่รวนขึ้นอย่างไม่เป็นธรรม The Active ชวนลงลึกในประเด็นนี้ผ่านมุมมองของ นุ่น – มนูญ วงษ์มะเซาะห์ เจ้าหน้าที่ฝ่ายสื่อสารโครงการเปลี่ยนผ่านพลังงาน กรีนพีซ ประเทศไทย ผู้รับบทเจ้าภาพนิทรรศการ “โลกร้อนไม่เท่าเทียม กระทบคนไม่เท่ากัน : 1% ก่อ 99% เจ็บ” ภายใต้สัปดาห์การลงมือทำเพื่อสภาพภูมิอากาศกรุงเทพมหานคร (BKKCAW 2025) “เสียงของคนส่วนใหญ่ 99% ยังไม่ถูกรับฟังอย่างจริงจัง” คือสิ่งที่ มนูญ เน้นย้ำถึงโครงสร้างปัญหาที่ซับซ้อน เนื่องจากพบว่านโยบายด้านสภาพภูมิอากาศยังคงถูกเขียนและกำหนดโดยกลุ่มคนเพียง 1% ประเด็นนี้เป็นเรื่องสำคัญที่ต้องช่วยกันจับตามอง โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับเหล่านโยบายที่ตัวแทนประเทศไทยทำการชี้แจงบนเวที การประชุมสหประชาชาติว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (UNFCCC) ครั้งที่ 30 หรือ COP30 ที่จัดขึ้นระหว่างวันที่ 10–21 พ.ย. 2568 ณ เมืองเบเลง ประเทศบราซิล

People Also Search

หน่วยงานด้านวิทยาศาสตร์ที่ให้คำปรึกษากับองค์การสหประชาชาติ (ยูเอ็น) ต่อประเด็นปัญหาอุณหภูมิเฉลี่ยของโลกกำลังเพิ่มสูงขึ้น ได้ออกรายงานฉบับใหม่ที่เปิดเผยผลวิจัยสำคัญเกี่ยวกับภูมิอากาศโลก 6 เรื่อง หลังทำการศึกษามาเป็นเวลานานถึง 5 ปีเต็ม โดยรายงานฉบับดังกล่าวมีสาระสำคัญดังต่อไปนี้

เกเดนและทีมงานให้คำแนะนำใหม่ล่าสุดว่า การพยายามปรับลดอุณหภูมิโลกลงมาให้ได้โดยเร็วที่สุด หลังทะลุขีดจำกัดเดิมไปแล้ว ถือเป็นสิ่งที่ควรให้ความสำคัญมากกว่าในตอนนี้ ในขณะที่การประชุมรัฐภาคีอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ COP30 กำลังดำเนินอยู่ที่ประเทศบราซิล ข้อมูลเท็จที่สร้างความสับสนเข้าใจผิดเกี่ยวกับปัญหาภูมิอากาศโลก ก็ยังคงถูกเผยแพร่ไปทั่วสื่อสังคมออนไลน์ โดยข่าวปลอมบางชิ้นมีผู้รับสารถึงหลายล้านคนเลยทีเดียว

อุณหภูมิโลกกำลังสูงขึ้นเนื่องจากกิจกรรมของมนุษย์ ทำให้เกิดคลื่นความร้อนรุนแรงและระดับน้ำทะเลสูงขึ้น รวมถึงเหตุการณ์สภาพอากาศสุดโต่งอื่น ๆ สถานการณ์มีแนวโน้มจะแย่ลงอีกในทศวรรษถัด ๆ ไป แต่มาตรการที่เร่งด่วนก็สามารถจำกัดผลกระทบที่เลวร้ายที่สุดจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศได้ การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ หรือที่เรียกกันอย่างคุ้นปากในภาษาไทยว่า

ในขณะที่การประชุมรัฐภาคีกรอบอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศสมัยที่ 27 (COP27) กำลังดำเนินอยู่ที่ประเทศอียิปต์ระหว่างวันที่ 6-18 พ.ย. การสืบค้นข้อมูลทางอินเทอร์เน็ตก็พุ่งสูงขึ้น เช่นเดียวกับข้อมูลเท็จ นี่คือข้อมูลเท็จที่พบบ่อยที่สุดเกี่ยวกับเรื่องการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ บางคนที่มีความเชื่อว่าปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศไม่ได้เกิดขึ้นจริง

สิ่งที่ถูกปลดปล่อยจากการเผาไหม้เชื้อเพลิงซากดึกดำบรรพ์ หรือเชื้อเพลิงฟอสซิล ไปเก็บความร้อนเอาไว้ในชั้นบรรยากาศตั้งแต่สมัยการปฏิวัติอุตสาหกรรม เป็นผลให้อุณหภูมิสูงขึ้นโดยเฉลี่ย 1.2 องศาเซลเซียส ความร้อนสะสมนี้เป็นผลทำให้เกิดสภาพอากาศสุดขั้วที่เราได้เห็นมาในปีนี้ และหากไม่ลดการปลดปล่อยคาร์บอน วงจรวิกฤตนี้ก็จะดำเนินต่อไปเรื่อย ๆ