สกู๊ปพิเศษ วันปะการัง ตอนที่ 1 วิกฤตปะการังฟอกขาว Thai Pbs Line Today

Leo Migdal

-Nov 20, 2025, 12:36 AM

สกู๊ปพิเศษ วันปะการัง ตอนที่ 1 วิกฤตปะการังฟอกขาว thai pbs line today

สกู๊ปพิเศษ: ฟื้นฟู กู้วิกฤตปะการังฟอกขาว ภัยคุกคามจากอุณหภูมิน้ำทะเลที่สูงขึ้น นักวิชาการเร่งแก้ไขก่อนสายเกินไป กลางปี 2567 ประเทศไทยเผชิญกับปรากฏการณ์ "เอลนีโญ" ส่งผลให้อุณหภูมิน้ำทะเลเพิ่มสูงขึ้นเป็นเวลายาวนาน ทำให้ปะการังเกิดการฟอกขาวและตายลงจำนวนมากทั้งฝั่งอ่าวไทยและอันดามัน บางพื้นที่ถึงตอนนี้ยังไม่เปิดให้มีการท่องเที่ยว การปล่อยให้ธรรมชาติฟื้นฟูตัวเองต้องใช้เวลานาน ทำให้ขณะนี้นักวิชาการทางทะเลต้องช่วยเร่งให้ระบบนิเวศปะการังฟื้นตัวเร็วขึ้น วิธีหนึ่งคือการเก็บไข่ปะการังมาเลี้ยงและเพาะพันธุ์ขึ้นใหม่ แต่โอกาสมีเพียงปีละหนึ่งครั้งเท่านั้น ติดตามภารกิจการฟื้นฟู กู้วิกฤตปะการังฟอกขาว กับคุณภควัต โฉมศรี ผู้สื่อข่าวไทยพีบีเอส รับชมต่อได้ที่ ความพยายามในการฟื้นฟู : ฟื้นฟู กู้วิกฤตปะการังฟอกขาว (2/2) เตือนซื้อสลากผ่านตู้อัตโนมัติ เสี่ยงผิดกฎหมาย เปิดโปงพฤติกรรมขบวนการทุจริตยา รพ.ทหารผ่านศึก สกู๊ปพิเศษ: ฟื้นฟู กู้วิกฤตปะการังฟอกขาว ภัยคุกคามจากอุณหภูมิน้ำทะเลที่สูงขึ้น นักวิชาการเร่งแก้ไขก่อนสายเกินไป

กลางปี 2567 ประเทศไทยเผชิญกับปรากฏการณ์ "เอลนีโญ" ส่งผลให้อุณหภูมิน้ำทะเลเพิ่มสูงขึ้นเป็นเวลายาวนาน ทำให้ปะการังเกิดการฟอกขาวและตายลงจำนวนมากทั้งฝั่งอ่าวไทยและอันดามัน บางพื้นที่ถึงตอนนี้ยังไม่เปิดให้มีการท่องเที่ยว การปล่อยให้ธรรมชาติฟื้นฟูตัวเองต้องใช้เวลานาน ทำให้ขณะนี้นักวิชาการทางทะเลต้องช่วยเร่งให้ระบบนิเวศปะการังฟื้นตัวเร็วขึ้น วิธีหนึ่งคือการเก็บไข่ปะการังมาเลี้ยงและเพาะพันธุ์ขึ้นใหม่ แต่โอกาสมีเพียงปีละหนึ่งครั้งเท่านั้น ติดตามภารกิจการฟื้นฟู กู้วิกฤตปะการังฟอกขาว กับคุณภควัต โฉมศรี ผู้สื่อข่าวไทยพีบีเอส รับชมต่อได้ที่ .css-uexnnu,.css-uexnnu:focus,.css-uexnnu:visited{color:var(--color-character-base-link);}@media (hover: hover){.css-uexnnu:hover{color:var(--color-character-base-link);}}@media (pointer: coarse){.css-uexnnu:active{color:var(--color-character-base-link);}}ความพยายามในการฟื้นฟู : ฟื้นฟู กู้วิกฤตปะการังฟอกขาว (2/2) ผลพวงการปล่อยก๊าซเรือนกระจกในระยะเวลาอันยาวนานและต่อเนื่อง นอกจากจะส่งผลให้อุณหภูมิโลกสูงขึ้น อุณหภูมิน้ำทะเลก็สูงขึ้นกระทบต่อระบบนิเวศใต้น้ำ สอดคล้องกับที่องค์การบริหารมหา สมุทรและชั้นบรรยากาศแห่งชาติ (National Oceanic and Atmospheric Administration) หรือ NOAA ได้ประกาศว่าปีนี้เกิดปะการังฟอกขาวครั้งใหญ่ที่สุด เป็นครั้งที่ 4 ในประวัติศาสตร์ ปรากฏการณ์ "ปะการังฟอกขาว" จากความแปรปรวนของสภาพภูมิอากาศ (Climate change) กระทบต่อสัตว์ทะเลที่ใช้ประโยชน์จากแนวปะการัง ขาดที่อยู่อาศัย ขาดแหล่งอาหาร ขาดแหล่งอนุบาลสัตว์น้ำเล็ก และขาดที่หลบภัย ส่งผลให้สิ่งมีชีวิตใต้ทะเลลดลงในช่วงหลายปีที่ผ่านมา รายการคุยนอกกรอบ กับ "สุทธิชัย หยุ่น" พูดคุยกับผู้เชี่ยวชาญด้านท้องทะเล "ผศ.ธรณ์ ธำรงนาวาสวัสดิ์ รองคณบดีคณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ผู้ที่ทุ่มเทการทำงานเพื่อรักษา และยืดอายุระบบนิเวศน์ใต้ท้องทะเลให้ยาวนานที่สุด แม้ความร่วมมือ ความเอาจริงเอาจัง และการตระหนักถึงปัญหาจากภาครัฐยังมีน้อย ด้วยประสบการณ์การทำงานกับทะเลมาตั้งแต่อายุ 16 ปี ยิ่งได้เข้ามาเรียนมหาวิทยาลัยปี 1 ในคณะวิทยาศาสตร์ทางทะเล ทำให้ "ผศ.ธรณ์" ได้ศึกษาข้อมูลมากขึ้นจนเห็นภาพในอนาคตว่า จะเกิดปะการังฟอกขาว ที่น่ากังวลไม่ใช่ว่าสิ่งที่เคยพูดไว้มันเกิดขึ้น แต่มันเกิดมากกว่าที่เคยพูดไว้

"เคยเห็นการระเบิดปลาในทะเล หรือการปิดเกาะเพื่อเยียวยาระบบนิเวศใต้ทะเลที่ถูกทำลาย แต่การเกิดปะการังฟอกขาวในครั้งนี้ เรียกได้ว่าหนักที่สุดเท่าที่เคยเห็น เรียกได้ว่า ทั่วท้องทะเลไทย" การปล่อยก๊าซเรือนกระจกมาเป็นเวลาอันยาวนาน ซึ่งส่งผลให้อุณหภูมิสูงขึ้น และเกิดสภาพอากาศแปรปรวน (climate change) จากข้อมูลปี 2023 ระบุว่า โลกมีอุณหภูมิร้อนกว่ายุคก่อนปฏิวัติอุตสาหกรรมประมาณ 1.48 องศาเซลเซียส ขณะที่อุณหภูมิน้ำทะเลสูงสุดเช่นกัน เมื่อน้ำร้อนก็ส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศ ปะการัง ก็ได้รับผลกระทบเช่นกัน ทำให้เกิดปะการังฟอกขาว องค์การบริหารมหาสมุทรและชั้นบรรยากาศแห่งชาติ (National Oceanic and Atmospheric Administration) หรือ NOAA ได้ประกาศว่าเป็นปะการังฟอกขาวครั้งที่ใหญ่ที่สุด เป็นครั้งที่ 4 ในประวัติศาสตร์ สำหรับปะการังฟอกขาว เป็นสภาวะที่ปะการังสูญเสียสาหร่ายเซลล์เดียวที่อาศัยอยู่ภายในเนื้อเยื่อ ทำให้ปะการังอ่อนแอเพราะได้รับสารอาหารไม่เพียงพอและปะการังอาจตายไปในที่สุดถ้าหากไม่สามารถทนต่อสภาวะนี้ได้ อ่านข่าว : โลกเดือด!

อุณหภูมิไทยแตะ 43 องศาฯ ปะการังฟอกขาว เมื่อโลกร้อนทะเลเดือด อุณหภูมิน้ำทะเลสูงขึ้น ส่งผลกระทบต่อแนวปะการังและสิ่งมีชีวิตใต้ท้องทะเลไทย ภาพแนวปะการังขาวโพลนที่เกิดขึ้นตามจุดต่างๆ ในทะเล สะท้อนวิกฤตปะการังฟอกขาวและสถานการณ์ที่น่าเป็นห่วง ว่าปะการังจะอยู่หรือตายหมดทะเล ขณะที่กรมอุทยานแห่งชาติฯ ทยอยประกาศปิดจุดดำน้ำท่องเที่ยวในอุทยานฯ ทางทะเล หลายแห่งแล้ว เพื่อลดผลกระทบต่อปะการัง จากการสำรวจปะการังฟอกขาวของคณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ (มก.) นำโดย ผศ.ดร. ธรณ์ ธำรงนาวาสวัสดิ์ รองคณบดีคณะประมง มก. มีการบันทึกภาพและรายงานข้อมูลที่สำคัญ พบว่า เกาะบริเวณชายฝั่งแกลง เช่น เกาะมันใน หินต่อยหอย เกาะขี้ปลา มีปะการังฟอกขาวรุนแรง ในเขตน้ำตื้นการฟอกขาว 90% และพบปะการังตายแล้ว 10 % ไม่พบปะการังปกติ ขณะที่เกาะอื่นๆ เช่น เกาะทะลุ มีการฟอกขาวลักษณะเดียวกัน แล้วยังมีรายงานจากหาดเจ้าหลาวว่าฟอกขาวรุนแรงก่อนหน้านี้ ผศ.ดร.ธรณ์ กล่าวว่า ประเทศไทยเกิดปะการังฟอกขาวครั้งแรกปี 2534 แต่ฟอกขาวรุนแรงโดนหนักทั้งอ่าวไทยและอันดามัน ปี 2553 จากนั้นเกิดถี่ขึ้นๆ ปี 2558 อันดามันฟอกขาวหนัก คณะประมงติดตามสถานภาพและเห็นภาพการเปลี่ยนแปลงปะการังที่น่าเศร้ามาตลอด ปี 2562 ปรากฎการณ์ปะการังฟอกขาวเกิดถี่ขึ้นและภาวะโลกร้อนรุนแรงมากขึ้น ปี 2564 เกิดปะการังฟอกขาวระดับเบา ซึ่งคณะประมงจัดจุดติดตามปะการังถาวร เพื่อศึกษาวิจัยระยะยาว โดยตั้งสถานีในทะเลตะวันออก จ.ระยอง และ จ.ชลบุรี สำรวจและติดตั้งอุปกรณ์วัดอุณหภูมิน้ำ โดยมีการสำรวจ 2-3 ครั้งต่อปี สำรวจปะการังฟอกขาวแบบใช้โดรนกันน้ำติดกล้องถ่ายคลิปใต้น้ำ เก็บพิกัดพร้อมบันทึกภาพรอบด้าน บวกกับการใช้โดรนใหญ่บินสูงเพื่อถ่ายภาพ ควบคู่กับการดำน้ำบางจุด เป้าหมายให้ได้แผนที่ปะการังฟอกขาวในภาพรวม

“ จากการสำรวจปะการังฟอกขาวถี่ขึ้นอย่างเห็นได้ชัด ฟอกขาวเบาเกิดขึ้นปีเว้นปี ทำให้ปะการังไม่ฟื้นตัวแม้ขณะนี้อุณหภูมิน้ำทะเลเริ่มลดลงแล้ว แต่ปะการังแช่น้ำร้อนจัดต่อเนื่อง 6-7 สัปดาห์ น้ำที่เย็นลงก็ยังร้อนอยู่ดี หนนี้เป็นการฟอกขาวรุนแรงที่สุดในรอบ 14 ปี นับจากปี 53 ปะการังฟอกขาวระดับหายนะ ถามว่า ปะการังจะรอดหรือไม่ คำตอบ คือ ยังบอกไม่ได้แต่น่าเป็นห่วงมาก น้ำร้อนมากและร้อนนาน ปะการังอ่อนแอถึงขีดสุด เทียบเป็นมนุษย์ก็เข้าไอซียู จะอยู่จะไปก็ไม่รู้ ต้องเฝ้าระวัง แนวปะการังบางส่วนกลายเป็นสุสานใต้น้ำไปแล้ว ปลาในแนวปะการังลดลง จำนวนชนิดของปลาลดลง ถึงตอนนี้แม้น้ำเย็นลง แต่ยังเกินเส้นวิกฤต 31 องศาเซลเซียส หากสถานการณ์ยังลากยาวไปเรื่อยๆ อีก 2-3... ผู้เชี่ยวชาญทางทะเลระบุ ปี 64 เกาะมันในและหินต่อยหอย จ.ระยอง ฟอกขาวพร้อมกัน เกาะมันใน ปะการังในน้ำตื้นตายเรียบหมด จนต้องปิดสถานี เพราะไม่สามารถติดตามการเปลี่ยนแปลงได้ ขณะที่หินตอยหอยปะการังน้ำตื้นโทรม แต่ปีนี้รุนแรงมาก ทั้งสองจุดปะการังขาวโพลนไปหมด แม้แต่หินต่อยหอยก็ทนทะเลเดือดไม่ได้ ถ้าไม่ตายทั้งหมด ก็โทรมลง ที่เลือกหินต่อยหอยเป็นจุดสำรวจเพราะเป็นแนวกลางน้ำ มีร่องน้ำตรงกลาง มีปะการังเยอะ น้ำไหลเวียนดี น้ำลึกกว่า สำคัญมากต่อการทนฟอกขาว เจอน้ำร้อนประจำทุกปี ถือเป็นปะการังที่อึดทน แต่ปีนี้เผชิญน้ำร้อนระดับไม่เคยพบเห็น ข้อมูลช่วงต้นเมษายน น้ำร้อนเกิน 34 องศา เกือบแตะ 35 องศา กรณี พล.ต.อ.พัชรวาท วงษ์สุวรรณ รองนายกรัฐมนตรี และ รมว.ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (รมว.ทส.) แสดงความห่วงใยกับสถานการณ์ปะการังฟอกขาว พร้อมขอให้กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช ร่วมกับกรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง (ทช.) ติดตามสถานการณ์อย่างใกล้ชิด นายอรรถพล เจริญชันษา อธิบดีกรมอุทยานฯ ได้รับรายงานการสำรวจติดตามการเกิดปะการังฟอกขาวในเขตอุทยานแห่งชาติทางทะเล ซึ่งเกิดจากสภาพสิ่งแวดล้อมน้ำทะเลผิดปกติ เช่น น้ำทะเลร้อน มีคราบน้ำมัน มีตะกอนทับถมในปะการัง หรือปะการังผึ่งแห้งเป็นเวลานานเมื่อน้ำทะเลลงต่ำสุด จึงส่งผลให้ปะการังเกิดความเครียดสูง และทำให้ปะการังขับสาหร่ายเซลล์เดียวออกจากตัวปะการัง (สาหร่ายซูแซนเทลลี (zooxanthellae)) ซึ่งเป็นแหล่งพลังงานที่สำคัญของปะการัง และทำให้ปะการังมีสีสัน เมื่อสูญเสียสาหร่ายดังกล่าวไป ปะการังเข้าสู่ภาวะอ่อนแอและกลายเป็นสีขาวโพลน หากเป็นเช่นนี้ติดต่อกัน 2-3 สัปดาห์ ปะการังจะตายทันที สำหรับพื้นที่ที่เกิดการฟอกขาวในอุทยานแห่งชาติทางทะเลมี 12 แห่ง (ข้อมูลระหว่างวันที่ 2 เม.ย.-8 พ.ค.2567) แบ่งเป็นอุทยานแห่งชาติทางทะเลฝั่งอ่าวไทย 6 แห่ง ได้แก่ อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง, อุทยานแห่งชาติเขาแหลมหญ้า-หมู่เกาะเสม็ด, อุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด, อุทยานแห่งชาติหาดวนกร, อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะชุมพร และอุทยานแห่งชาติหาดขนอม-หมู่เกาะทะเลใต้ อุทยานแห่งชาติทางทะเลฝั่งอันดามัน 6 แห่ง ได้แก่ อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะสุรินทร์, อุทยานแห่งชาติสิรินาถ, อุทยานแห่งชาติอ่าวพังงา, อุทยานแห่งชาติธารโบกขรณี, อุทยานแห่งชาติหาดนพรัตน์ธารา-หมู่เกาะพีพี และอุทยานแห่งชาติหมู่เกาะลันตา

ขณะที่พื้นที่ที่ควรเฝ้าระวังเป็นพิเศษ เนื่องจากมีอัตราการฟอกขาวมากกว่า 50% ขึ้นไป มีดังนี้ อุทยานแห่งชาติหาดวนกร บริเวณเกาะจานทิศตะวันตก, อุทยานแห่งชาติสิรินาถ บริเวณเกาะปลิง (ประกาศปิดการท่องเที่ยว), อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะชุมพร บริเวณเกาะง่ามใหญ่ ปะการังมีการฟอกขาวในพื้นที่มากกว่า 80% ส่วนอุทยานแห่งชาติหมู่เกาะชุมพร บริเวณเกาะคราม ปะการังมีการฟอกขาวในพื้นที่มากกว่า 70 % เกาะง่ามน้อย ปะการังมีการฟอกขาวในพื้นที่มากกว่า 60%

People Also Search

สกู๊ปพิเศษ: ฟื้นฟู กู้วิกฤตปะการังฟอกขาว ภัยคุกคามจากอุณหภูมิน้ำทะเลที่สูงขึ้น นักวิชาการเร่งแก้ไขก่อนสายเกินไป กลางปี 2567 ประเทศไทยเผชิญกับปรากฏการณ์ "เอลนีโญ" ส่งผลให้อุณหภูมิน้ำทะเลเพิ่มสูงขึ้นเป็นเวลายาวนาน

กลางปี 2567 ประเทศไทยเผชิญกับปรากฏการณ์ "เอลนีโญ" ส่งผลให้อุณหภูมิน้ำทะเลเพิ่มสูงขึ้นเป็นเวลายาวนาน ทำให้ปะการังเกิดการฟอกขาวและตายลงจำนวนมากทั้งฝั่งอ่าวไทยและอันดามัน บางพื้นที่ถึงตอนนี้ยังไม่เปิดให้มีการท่องเที่ยว การปล่อยให้ธรรมชาติฟื้นฟูตัวเองต้องใช้เวลานาน ทำให้ขณะนี้นักวิชาการทางทะเลต้องช่วยเร่งให้ระบบนิเวศปะการังฟื้นตัวเร็วขึ้น วิธีหนึ่งคือการเก็บไข่ปะการังมาเลี้ยงและเพาะพันธุ์ขึ้นใหม่

"เคยเห็นการระเบิดปลาในทะเล หรือการปิดเกาะเพื่อเยียวยาระบบนิเวศใต้ทะเลที่ถูกทำลาย แต่การเกิดปะการังฟอกขาวในครั้งนี้ เรียกได้ว่าหนักที่สุดเท่าที่เคยเห็น เรียกได้ว่า ทั่วท้องทะเลไทย" การปล่อยก๊าซเรือนกระจกมาเป็นเวลาอันยาวนาน ซึ่งส่งผลให้อุณหภูมิสูงขึ้น และเกิดสภาพอากาศแปรปรวน (climate

อุณหภูมิไทยแตะ 43 องศาฯ ปะการังฟอกขาว เมื่อโลกร้อนทะเลเดือด อุณหภูมิน้ำทะเลสูงขึ้น ส่งผลกระทบต่อแนวปะการังและสิ่งมีชีวิตใต้ท้องทะเลไทย ภาพแนวปะการังขาวโพลนที่เกิดขึ้นตามจุดต่างๆ ในทะเล สะท้อนวิกฤตปะการังฟอกขาวและสถานการณ์ที่น่าเป็นห่วง

“ จากการสำรวจปะการังฟอกขาวถี่ขึ้นอย่างเห็นได้ชัด ฟอกขาวเบาเกิดขึ้นปีเว้นปี ทำให้ปะการังไม่ฟื้นตัวแม้ขณะนี้อุณหภูมิน้ำทะเลเริ่มลดลงแล้ว แต่ปะการังแช่น้ำร้อนจัดต่อเนื่อง 6-7 สัปดาห์ น้ำที่เย็นลงก็ยังร้อนอยู่ดี หนนี้เป็นการฟอกขาวรุนแรงที่สุดในรอบ 14