เส้นบางของ Greenwashing เมื่อความยั่งยืนต้องพิสูจน์ด้วยตัวเลขและข้อมูล

Leo Migdal

-Nov 22, 2025, 12:25 PM

เส้นบางของ greenwashing เมื่อความยั่งยืนต้องพิสูจน์ด้วยตัวเลขและข้อมูล

กรุงเทพธุรกิจศุภกร เอกชัยไพบูลย์ฝ่ายพัฒนาธุรกิจเพื่อความยั่งยืน 1ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย การฟอกเขียวธุรกิจ หรือ Green Washing คือ การเปิดเผยข้อมูลหรือข้อความที่แสดงความเป็นมิตรต่อสังคมและ/หรือสิ่งแวดล้อมของธุรกิจที่เกินความเป็นจริง เพื่อหวังจะให้ธุรกิจสามารถขายของหรือสร้างกำไรบนความกังวลที่เพิ่มขึ้นเกี่ยวกับปัญหาสังคมและสิ่งแวดล้อม ผมเชื่อว่าผู้บริโภคยุคนี้รับรู้ได้ว่าข้อมูลแบบไหนที่เน้นขายบนความรู้สึกคนมากเกินไป และเมื่อบริษัทประพฤติไม่เหมาะสมหรือสร้างความเดือดร้อนให้ผู้มีส่วนได้เสีย เช่น การรั่วไหลของน้ำมันใน Deepwater Horizon ของ BP หรือเรื่องอื้อฉาวเกี่ยวกับการรายงานข้อมูลคาร์บอนและการปล่อยมลพิษของ Volkswagen ก็ทำให้เห็นแล้วว่า Green Wash เป็นความเสี่ยงที่ลบทุกความเชื่อมั่นจากธุรกิจ จนสร้างอิมแพคต่อเงินในกระเป๋าบริษัท สอดคล้องกับงานสำรวจของ Harvard Business Review (HBR)[1] ที่แสดงให้เห็นว่าผู้มีส่วนได้เสียจะลงโทษธุรกิจโดยการไม่ลงทุนหรือไม่ซื้อสินค้า และตีตราบริษัทนั้นว่าเป็นธุรกิจ Green Washing หากบริษัทไม่สามารถปฏิบัติตามนโยบายและเป้าหมายที่สัญญาไว้ไม่ว่าด้วยเหตุผลใดก็ตาม ส่งผลเสียต่อทัศนคติทางสังคมที่มีต่อสินค้าและบริการของบริษัทในระยะยาว ในมิติการลงทุน ข้อมูล ESG ไม่ใช่ผงซักฟอกธุรกิจให้ขาวสะอาดใส ที่ทำให้ท่านมั่นใจว่าธุรกิจเก่ง ดี และพร้อมที่จะเป็นส่วนหนึ่งในพอร์ตการลงทุนของท่าน การที่ทุกฝ่ายลุกขึ้นมาบอกให้ธุรกิจก็ต้องเปิดเผยข้อมูลที่เป็นด้านบวกและลบอย่างสมดุล โดยไม่มีกระบวนการตรวจสอบอย่างเป็นกลาง ยิ่งทับถมปัญหาการใช้ข้อมูล ESG ในการฟอกธุรกิจ ขณะที่คนเปิดเผยข้อมูลก็มองเป็นดาบสองคม เพราะถ้าเปิดข้อมูลที่ลบเกินไป คนก็ไม่กล้าลงทุนเพราะเสี่ยงสูง แต่ถ้าเปิดข้อมูลที่เป็นบวกเกินไป คนก็ไม่กล้าลงทุนอีกเพราะเห็นข้อมูลแค่ด้านเดียว มิหนำซ้ำการมีกระบวนการตรวจสอบทำให้ต้นทุนธุรกิจสูงขึ้นไปอีก ดังนั้น ถ้าต้องเลือก ธุรกิจก็จะเปิดเผยข้อมูลเท่าที่ทำได้ และรายงานแบบ propaganda “โปร ปะ กัน (โดน) ด่า” มากกว่า เราต้องมาขบคิดกันว่าจะจัดการปัญหา Green Washing แบบไหนที่ตอบโจทย์ทั้งธุรกิจและผู้บริโภคข้อมูล ผมอ่านแนวทางหลีกเลี่ยงปัญหาเบื้องต้น พบว่ามีหลากหลายวิธี เช่น การอ้างสิทธิ์ในสินค้าที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ควรตรวจสอบข้อมูลย้อนกลับของที่มาสินค้าได้ด้วย หรือบริษัทควรพิสูจน์ได้ว่าข้อมูลของสินค้า บริการ หรือการดำเนินธุรกิจมีหน่วยงานหรือแหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือเป็นผู้รับรองข้อมูลที่เป็นวิชาการ เป็นต้น ความยั่งยืนยังคงสำคัญ...

แต่ผู้บริโภคกำลังจับตา "Greenwashing"ในโลกธุรกิจปัจจุบัน ความยั่งยืน ไม่ได้เป็นเพียงแค่คำศัพท์ที่น่าสนใจอีกต่อไป แต่กลายเป็นแกนหลักในการดำเนินธุรกิจที่ผู้บริโภคให้ความสำคัญอย่างแท้จริง อย่างไรก็ตาม ท่ามกลางกระแสความตื่นตัวนี้ ผู้บริโภคก็มีความระมัดระวังและเริ่มตั้งคำถามกับสิ่งที่เรียกว่า "Greenwashing" หรือการที่ธุรกิจอ้างว่าตนเองเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมหรือมีความยั่งยืน โดยปราศจากหลักฐานที่แท้จริง ซึ่งเป็นแนวโน้มที่ผู้ประกอบการรุ่นใหม่ต้องทำความเข้าใจอย่างลึกซึ้งแนวโน้ม: ทำไมความยั่งยืนจึงสำคัญ และ Greenwashing กำลังถูกจับตา?* ความตระหนักรู้ของผู้บริโภคที่เพิ่มขึ้น: ผู้บริโภคยุคใหม่ โดยเฉพาะกลุ่ม Gen Z และ Millennials มีความตระหนักเรื่องปัญหาสิ่งแวดล้อมและสังคมมากขึ้น พวกเขาพร้อมที่จะสนับสนุนแบรนด์ที่มีความรับผิดชอบต่อโลกและชุมชน และคาดหวังให้ธุรกิจทำมากกว่าแค่แสวงหาผลกำไร* การเข้าถึงข้อมูลที่ง่ายขึ้น: ด้วยอินเทอร์เน็ตและโซเชียลมีเดีย ผู้บริโภคสามารถตรวจสอบข้อมูลเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์และแนวปฏิบัติของบริษัทได้ง่ายขึ้น พวกเขาสามารถเปรียบเทียบข้อมูล, อ่านรีวิว, หรือแม้กระทั่งสืบค้นเบื้องหลังการผลิต* แรงกดดันจากสังคมและกฎหมาย: ทั้งองค์กรภาคประชาสังคมและหน่วยงานภาครัฐเริ่มให้ความสำคัญกับประเด็นความยั่งยืนมากขึ้น... ผู้บริโภคยุคปัจจุบันมีความใส่ใจในสิ่งแวดล้อมมากขึ้นกว่าเมื่อก่อน ตามรายงานของเอเจนซี่ Kantar ในเมืองลอนดอน ประมาณ 60% ของผู้บริโภคชาวเอเชียยินดีที่จะลงทุนเวลาและเงินมากขึ้นสำหรับบริษัทที่สนับสนุนสังคมและสิ่งแวดล้อม อย่างไรก็ตาม ผลสำรวจเพิ่มเติมของ Bain and Company เผยให้เห็นว่าความท้าทายหลักๆของการใช้จ่ายอย่างยั่งยืนสำหรับผู้บริโภคในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกก็คือการที่มีข้อมูลไม่เพียงพอและความไม่เชื่อใจในคำกล่าวอ้างของแบรนด์ แบรนด์ที่ทำให้ผู้บริโภคเกิดความรู้สึกผิดเกี่ยวกับแนวทางปฏิบัติ หรือที่เรียกว่า greenwashing สามารถทำให้เกิดความเสียหายอย่างมากต่อชื่อเสียงของแบรนด์ และที่แย่ไปกว่านั้นคือมันอาจจะไม่ใช่เจตนาของธุรกิจเสมอไป และสิ่งนี้เกิดขึ้นบ่อยครั้งกับธุรกิจที่ขับเคลื่อนด้วยผลกระทบ แล้วองค์กรต่างๆในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้จะหลีกเลี่ยงหลุมพรางของ greenwashing และยึดมั่นในคำพูดของพวกเราได้อย่างไร การร่วมมือกับเอเจนซี่การตลาดที่ยั่งยืนที่มีประสบการณ์เป็นหนึ่งในวิธีที่คุณสามารถให้ความไว้วางไจได้ แต่ก็มีขั้นตอนพื้นฐานบางข้อที่คุณสามารถนำไปใช้เพื่อป้องกันก่อนได้เช่นกัน Greenwashing หรือ การฟอกเขียว มีต้นแบบมาจากคำว่า “whitewashing” เป็นคำที่เกี่ยวข้องกับการกล่าวอ้างที่เป็นเท็จหรือคลุมเครือเกี่ยวกับผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมของผลิตภัณฑ์หรือบริการ สิ่งนี้จึงกลายเป็นกลยุทธ์ทางการตลาดยอดนิยมสำหรับธุรกิจต่างๆ ซึ่งเริ่มมาจากการที่ผู้บริโภคมีความรักษ์โลกมากขึ้น ตัวอย่างเช่น กรณีของ Singapore Grand Prix (SGP) ที่ถูกกล่าวหาเรื่อง greenwashing เมื่อผู้จัดงานอ้างว่าการลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนของพวกเขายังดำเนินการอยู่ตามที่วางแผนไว้ นักวิจารณ์ได้แย้งว่า SGP เพิกเฉยต่อปริมาณคาร์บอนจำนวนมหาศาลจากการแข่งขันรถเอง และในขณะเดียวกันก็ไม่ได้ให้ข้อมูลใดๆเกี่ยวกับปริมาณก๊าซคาร์บอนที่ถูกปล่อยจริงระหว่างการแข่งขัน

ที่มา : https://www.wealthythai.com/en/updates/sustainability/15439 Greenwashing หรือ การฟอกเขียว คือ การอ้างเพื่อสร้างภาพลักษณ์ที่รับผิดชอบต่อสังคมและใส่ใจสิ่งแวดล้อม แต่อาจไม่ได้มีการลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมจริง โดยมีการให้ข้อมูลเท็จหรือเกินจริงหรือไม่ครบตามความเป็นจริง Greenwashing จึงเป็นอุปสรรคที่สำคัญอย่างหนึ่งของพัฒนาธุรกิจอย่างยั่งยืน รวมถึงการลงทุนอย่างยั่งยืน Greenwashing เป็นเรื่องสำคัญและเป็นเรื่องที่ต้องระวัง เนื่องจาก -การให้ข้อมูลเท็จและบิดเบือนจะทำลายความน่าเชื่อถือของระบบการเปิดเผยข้อมูล ความถูกต้องและแม่นยำของข้อมูล ซึ่งล้วนเป็นกลไกที่แสดงถึงประสิทธิภาพของตลาดในการกำหนดราคา -เป็นการเบี่ยงเบนความสนใจของผู้บริโภคทำให้เชื่อว่าบริษัทได้ตระหนักถึงผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม และปัญหากำลังได้รับการแก้ไขที่ถูกต้องซึ่งอาจไม่ได้ลดผลกระทบจริง ความยั่งยืนกลายเป็น จุดโฟกัสที่สำคัญ สำหรับธุรกิจทั่วโลก โดยมีองค์กรที่ลงทุนใน ความคิดริเริ่มเชิงบวกต่อสภาพภูมิอากาศ แนวทางแก้ปัญหาเชิงบวกต่อธรรมชาติ และการได้รับการรับรองด้านสภาพภูมิอากาศ เพื่อให้สอดคล้องกับเป้าหมายด้านสิ่งแวดล้อมระดับโลก อย่างไรก็ตาม มีแนวโน้มที่น่าแปลกใจเกิดขึ้น นั่นคือ บริษัทหลายแห่งเลือกที่จะ นิ่งเงียบเกี่ยวกับความพยายามเพื่อความยั่งยืนของตน.

ปรากฏการณ์นี้เรียกว่า “การกระซิบสีเขียว” หมายถึงบริษัทโดยเจตนา การลดความสำคัญหรือหลีกเลี่ยงการเผยแพร่ความก้าวหน้าด้านสิ่งแวดล้อมของพวกเขาแม้ว่าสิ่งนี้อาจดูขัดกับสัญชาตญาณ แต่ก็มักเกิดจาก: แม้จะมีข้อกังวลเหล่านี้ แต่ธุรกิจที่ยอมรับ การสื่อสารด้านความยั่งยืนที่แท้จริงและโปร่งใส ไม่เพียงแต่สร้าง ความไว้วางใจของผู้บริโภค แต่ยัง วางตำแหน่งตัวเองเป็นผู้นำ ในการเปลี่ยนแปลงระดับโลก แนวทางแก้ไขเชิงบวกต่อสภาพอากาศและธรรมชาติ. สำหรับอุตสาหกรรมเช่น การเดินทางและการท่องเที่ยวที่นี่มี ความยั่งยืนและ การท่องเที่ยวเชิงฟื้นฟู กำลังกลายเป็นปัจจัยสำคัญในการตัดสินใจของนักเดินทางที่ใส่ใจสิ่งแวดล้อม ซ่อนเร้นความคิดริเริ่มด้านสิ่งแวดล้อม สามารถหมายถึง พลาดโอกาสในการเติบโตทางธุรกิจและความเป็นผู้นำในอุตสาหกรรม. ปัจจัยหลายประการก่อให้เกิดความไม่เต็มใจที่จะสื่อสารถึงความสำเร็จด้านความยั่งยืน: “ผลิตภัณฑ์จากธรรมชาติ 100%” “เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม” “บรรจุภัณฑ์รีไซเคิลได้” ในยุคที่ผู้บริโภคอย่างเรา ๆ ใส่ใจปัญหาสิ่งแวดล้อมมากขึ้น แบรนด์ต่าง ๆ ก็พยายามปรับตัวและสื่อสารว่า พวกเขาก็เป็นส่วนหนึ่งของการแก้ปัญหา แต่เคยสงสัยไหมว่าแบรนด์ที่บอกว่ารักษ์โลกนั้น… จริงใจแค่ไหน? เบื้องหลังคำโฆษณาสวยหรู อาจมี “กับดัก” ที่เรียกว่า Greenwashing ซ่อนอยู่ ซึ่งไม่เพียงแต่ทำให้เข้าใจผิด แต่ยังสามารถทำลายความเชื่อมั่น ที่ลูกค้ามีต่อแบรนด์จนหมดสิ้นได้ในพริบตา The BusinessSauce จะพาไปทำความรู้จักว่า Greenwashing คืออะไร พร้อมเปิด 7 สัญญาณเตือน “การฟอกเขียว” ที่ผู้บริโภคยุคใหม่ต้องรู้ทัน!

Greenwashing หรือที่หลายคนเรียกว่า “การฟอกเขียว” คือกลยุทธ์ทางการตลาด ที่บริษัทใช้เวลา ทรัพยากร และงบประมาณไปกับการสร้างภาพ ให้ตัวเองดูเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม มากกว่าการลงมือทำจริง เพื่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลง ในเชิงบวกต่อสิ่งแวดล้อม หรือพูดให้ดูดี แต่ทำจริงน้อยมาก (หรือไม่ได้ทำเลย) คือการใช้คำพูดหรือรูปภาพ ที่ทำให้ผู้บริโภคเข้าใจผิด ว่าผลิตภัณฑ์หรือองค์กรนั้น ๆ มีความยั่งยืนและใส่ใจโลก ทั้งที่ความจริงแล้ว อาจจะยังคงสร้างผลกระทบทางลบ ต่อสิ่งแวดล้อมเหมือนเดิม หรือทำดีเพียงเล็กน้อยแต่โฆษณาเกินจริงไปมาก เพราะในระยะสั้น Greenwashing อาจช่วยเพิ่มยอดขายได้ แต่ในระยะยาว เมื่อผู้บริโภคจับได้ว่า สิ่งที่แบรนด์สื่อสารไม่ใช่ความจริง ความไว้วางใจที่เคยมีจะพังทลายลง การกู้คืนชื่อเสียงนั้น ยากและแพงกว่าการทำธุรกิจอย่างโปร่งใส ตั้งแต่แรกหลายเท่านัก

People Also Search

กรุงเทพธุรกิจศุภกร เอกชัยไพบูลย์ฝ่ายพัฒนาธุรกิจเพื่อความยั่งยืน 1ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย การฟอกเขียวธุรกิจ หรือ Green Washing คือ การเปิดเผยข้อมูลหรือข้อความที่แสดงความเป็นมิตรต่อสังคมและ/หรือสิ่งแวดล้อมของธุรกิจที่เกินความเป็นจริง เพื่อหวังจะให้ธุรกิจสามารถขายของหรือสร้างกำไรบนความกังวลที่เพิ่มขึ้นเกี่ยวกับปัญหาสังคมและสิ่งแวดล้อม

แต่ผู้บริโภคกำลังจับตา "Greenwashing"ในโลกธุรกิจปัจจุบัน ความยั่งยืน ไม่ได้เป็นเพียงแค่คำศัพท์ที่น่าสนใจอีกต่อไป แต่กลายเป็นแกนหลักในการดำเนินธุรกิจที่ผู้บริโภคให้ความสำคัญอย่างแท้จริง อย่างไรก็ตาม ท่ามกลางกระแสความตื่นตัวนี้ ผู้บริโภคก็มีความระมัดระวังและเริ่มตั้งคำถามกับสิ่งที่เรียกว่า "Greenwashing" หรือการที่ธุรกิจอ้างว่าตนเองเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมหรือมีความยั่งยืน

ที่มา : Https://www.wealthythai.com/en/updates/sustainability/15439 Greenwashing หรือ การฟอกเขียว คือ การอ้างเพื่อสร้างภาพลักษณ์ที่รับผิดชอบต่อสังคมและใส่ใจสิ่งแวดล้อม แต่อาจไม่ได้มีการลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมจริง โดยมีการให้ข้อมูลเท็จหรือเกินจริงหรือไม่ครบตามความเป็นจริง

ปรากฏการณ์นี้เรียกว่า “การกระซิบสีเขียว” หมายถึงบริษัทโดยเจตนา การลดความสำคัญหรือหลีกเลี่ยงการเผยแพร่ความก้าวหน้าด้านสิ่งแวดล้อมของพวกเขาแม้ว่าสิ่งนี้อาจดูขัดกับสัญชาตญาณ แต่ก็มักเกิดจาก: แม้จะมีข้อกังวลเหล่านี้ แต่ธุรกิจที่ยอมรับ การสื่อสารด้านความยั่งยืนที่แท้จริงและโปร่งใส ไม่เพียงแต่สร้าง ความไว้วางใจของผู้บริโภค

Greenwashing หรือที่หลายคนเรียกว่า “การฟอกเขียว” คือกลยุทธ์ทางการตลาด ที่บริษัทใช้เวลา ทรัพยากร และงบประมาณไปกับการสร้างภาพ ให้ตัวเองดูเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม มากกว่าการลงมือทำจริง เพื่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลง